An Overview of Decision-Making Models

Hanh ma tytuł magistra ekonomii. Spędziła sześć lat studiując i pracując w Stanach Zjednoczonych.

Podejmowanie decyzji oznacza proces wybierania najlepszych wyborów spośród różnych opcji. Każdy człowiek musi podejmować wiele decyzji na co dzień, a decyzje te wahają się od prostych, takich jak co zjeść lub gdzie wyjść na zabawę, do bardziej skomplikowanych i ważnych decyzji, takich jak, który uniwersytet uczęszczać lub który kierunek studiować. Decyzje te są zazwyczaj osobiste i dotyczą tylko jednej osoby w danym momencie. Dla menedżera najwyższego szczebla w dużej firmie podejmowanie decyzji to inna historia, ponieważ jego decyzja może wpłynąć na życie setek innych pracowników, a nawet zmienić kurs firmy. Każdy menedżer stosuje inny model podejmowania decyzji, aby ocenić swoje wybory i podjąć ostateczną decyzję. Jednak niezależnie od tego, jaki model menedżerowie wybiorą, istnieją nieodłączne pułapki decyzyjne, które, jeśli nie zostaną rozpoznane i nie nauczą się z nimi radzić, będą cierpieć z powodu wyboru niewłaściwego kierunku działań, co może prowadzić do problematycznych konsekwencji.

Modele podejmowania decyzji w tym artykule

• Rational Decision-Making Model
• Intuitive Decision-Making Model
• Creative Decision-Making Model
• Recognition-Primed Decision Making Model

Rational Decision-Model podejmowania decyzji

Klasycznym modelem podejmowania decyzji jest model racjonalnego podejmowania decyzji, który składa się z ośmiu kroków, które decydenci muszą podjąć, aby osiągnąć optymalną decyzję, biorąc pod uwagę ich cele i ograniczenia. Aby podjąć właściwą decyzję, powinni oni ustalić listę kryteriów, które posłużą do oceny ich wyborów. Przyjmując ten model, decydenci mają możliwość zastanowienia się nad tym, co jest najważniejsze w ich sytuacji i wybrać te wybory, które najlepiej odzwierciedlają ich standardy. Jednak problemem tego modelu jest fakt, że ludzie nie zawsze wiedzą, czego chcą lub nie mają wystarczających informacji o dostępnych alternatywach i zazwyczaj ludzie kończą podejmując „wystarczająco dobrą” lub bezpieczną decyzję.

Intuicyjny model podejmowania decyzji

Drugim modelem podejmowania decyzji, który jest często wykorzystywany przez ekspertów i doświadczonych menedżerów, jest intuicyjny model podejmowania decyzji. Na początku model ten wydaje się być oparty wyłącznie na przeczuciach, ale bliższa analiza ujawnia, że w rzeczywistości jest to bardzo wyrafinowany proces, w którym menedżer wykorzystuje swoją intuicję na wiele sposobów. Po pierwsze, intuicyjnie wykrywa potencjalny problem i wykorzystuje swoją intuicję do zbadania jego wzorców. W tym przypadku intuicja oznacza lata doświadczeń, wiedzę specjalistyczną, wykształcenie, informacje wewnętrzne i inne cenne zasoby nieznane przeciętnemu pracownikowi. Intuicja pomaga im również połączyć fragmenty wyizolowanych danych, faktów i liczb w kompletny obraz całego problemu. Jeśli istnieje więcej niż jedno możliwe rozwiązanie problemu, menedżer użyje swojej intuicji jako punktu kontrolnego, aby wyeliminować antyintuicyjne decyzje i pójść za swoimi przeczuciami. Jedną z charakterystycznych cech tego modelu podejmowania decyzji jest to, że działanie jest częścią procesu definiowania i analizowania problemów. Menedżerowie zazwyczaj najpierw „wiedzą”, co zrobić, zanim wyjaśnią uzasadnienie dla swoich działań, a następnie wykorzystują wyniki swoich działań do dalszego zrozumienia problemów.

Kreatywny model podejmowania decyzji

Innym modelem podejmowania decyzji jest kreatywny model podejmowania decyzji. Model ten jest stosowany, gdy decydent musi wymyślić oryginalną i unikalną decyzję dla danej sytuacji. W procesie decyzyjnym, po zebraniu informacji i spostrzeżeń na temat problemu oraz wygenerowaniu wstępnych pomysłów, decydent przechodzi okres inkubacji, w którym nie myśli aktywnie o rozwiązaniach, ale pozwala swojemu nieświadomemu umysłowi przejąć ten proces. Po pewnym czasie odpowiedź przychodzi do niego w sposób naturalny, w momencie „eureki”, a kolejnym krokiem jest jej przetestowanie i sfinalizowanie. Wadą tego modelu jest to, że jego powodzenie zależy głównie od cech osobowościowych decydenta, takich jak kreatywność i sytuacja kontekstowa.

Recognition-Primed Decision Making Model

Ten model podejmowania decyzji został opracowany przez Gary’ego A. Klein w swojej książce „Recognition-primed decision model”. Model ten zawiera ocenę kontekstową i ocenę metalu, aby wymyślić najlepszą reakcję na problem. Charakterystycznym elementem tego modelu jest to, że decydenci rozważają tylko jedną opcję, zamiast ważyć kilka wyborów naraz. Po rozpoznaniu problemu, menedżer identyfikuje jego cechy, w tym cele, wskazówki dotyczące problemu, oczekiwania i typowe działania do podjęcia, sytuację. Następnie menedżer przemyśli plan, przeprowadzając mentalną symulację scenariusza, aby sprawdzić, czy działa i wprowadzając odpowiednie modyfikacje, jeśli to konieczne. Jeśli uzna, że plan jest wystarczający, podejmuje ostateczną decyzję. Alternatywa jest oceniana tylko wtedy, gdy pierwotny plan nie sprawdzi się w opinii menedżera. Chociaż ten model podejmowania decyzji może być stosowany, gdy menedżerowie znajdują się pod presją czasu, jego skuteczność jest skorelowana z doświadczeniem i wiedzą menedżerów.

Wspólne pułapki decyzyjne: Confidence Bias

Oczywiście, każdy model podejmowania decyzji ma swoje wady i zalety. Co więcej, istnieją również pułapki decyzyjne, których decydenci powinni być świadomi, aby nie pozwolić, aby te pułapki zmąciły ich osąd. Po pierwsze, błąd zaufania jest bardzo częstym problemem, szczególnie wśród doświadczonych menedżerów. Oczywiście, bardzo ważne jest, aby menedżer był pewny siebie, szczególnie w krytycznym momencie, kiedy firma wymaga podjęcia kluczowych decyzji. Jednakże, jeśli menedżer jest zbyt pewny siebie i zaślepiony swoimi sukcesami z przeszłości, może stać się nieostrożny, nadmiernie uprościć sytuację lub przeoczyć pewne kluczowe informacje, co może skończyć się podjęciem ryzykownej lub nawet kosztownej dla firmy decyzji. W związku z tym, przed podjęciem jakichkolwiek decyzji w oparciu o przeszłe doświadczenia i osobiste opinie, decydenci powinni poświęcić trochę czasu na oderwanie się od sytuacji i spojrzeć na swoją decyzję z obiektywnym nastawieniem.

Wspólne pułapki decyzyjne: Hindsight Bias

Hindsight bias jest również prawdopodobne, aby zaciemnić osąd decydentów. Po wystąpieniu problemu, wykrycie osoby lub zdarzenia, które zawiniło i doprowadziło do powstania problemu, jest ważnym elementem znalezienia właściwego rozwiązania. Jednakże, jeśli menedżer ma tendencję do patrzenia z perspektywy czasu, może obwiniać za problem niewłaściwą osobę/dział, ponieważ tylko wybiórczo patrzy wstecz na pewne wydarzenia z przeszłości, zamiast uzyskać pełny obraz tego, co naprawdę się wydarzyło. Może to spowodować wewnętrzny konflikt i niekończące się oskarżenia, które są szkodliwe dla organizacji w czasie kryzysu. Ponadto, identyfikując niewłaściwą przyczynę, menedżer zwiększa szanse na podjęcie błędnej decyzji.

Wspólne pułapki decyzyjne: Anchoring Bias

Następnie, anchoring bias może utrudniać podejmowanie decyzji. Naukowcy wykazali, że ludzie mają tendencję do widzenia tego, co chcą zobaczyć i podejmują decyzje tylko na podstawie tych informacji. Ta tendencyjność jest bardzo niebezpieczna, ponieważ może sprawić, że sytuacja wydaje się jaśniejsza niż jest w rzeczywistości i ukrywa inne perspektywy problemów przed decydentem. Ponadto, jeśli decydent koncentruje się tylko na pewnych konkretnych informacjach, może przeoczyć inne możliwości lub alternatywy, aby zdecydować się na bardziej efektywne rozwiązanie. Framing bias to kolejna powiązana pułapka, kiedy decydent jest oszukiwany przez sposób, w jaki problem jest mu przedstawiany. Oba te błędy zniekształcają naturę problemów i utrudniają decydentowi myślenie nieszablonowe.

Wspólne pułapki podejmowania decyzji: Eskalacja Zaangażowania

Ostatnia, ale nie najmniej ważna, eskalacja zaangażowania jest często uważana za śmiertelną pułapkę. Nikt nie chce przyznać, że jego decyzja jest błędem, a menedżerowie szczególnie bronią swoich decyzji. Ponadto, niektórzy menedżerowie wierzą, że plan jeszcze nie wypalił tylko dlatego, że nie poświęcili mu wystarczająco dużo czasu i wysiłku, i chcą się jeszcze bardziej zaangażować w jego realizację. Jednak, gdy istnieje wystarczająco dużo dowodów na to, że obecna decyzja jest złym posunięciem, kontynuowanie jej realizacji doprowadzi jedynie do większych szkód dla organizacji. Mądry menedżer to ktoś, kto nie tylko wie, jak podejmować dobre decyzje, ale także rozpoznaje złe i ma odwagę porzucić je i wkroczyć na nową ścieżkę.

Wniosek

Aby stać się skutecznym decydentem, człowiek powinien nauczyć się stosować odpowiedni model podejmowania decyzji w każdej sytuacji i często go praktykować, aby opanować jego użycie. Co ważniejsze, należy unikać pułapek decyzyjnych, aby nie zaciemniały one naszego osądu. W przypadku menedżerów wyższego szczebla, których decyzje mogą mieć wpływ na życie setek ludzi, powinni oni poświęcić więcej czasu na poznanie większej liczby narzędzi i technik decyzyjnych, aby zapobiec wpadnięciu w te pułapki i podejmować lepsze decyzje.

Ten artykuł jest dokładny i prawdziwy zgodnie z najlepszą wiedzą autora. Treść jest przeznaczona wyłącznie do celów informacyjnych lub rozrywkowych i nie zastępuje osobistego doradztwa lub profesjonalnej porady w sprawach biznesowych, finansowych, prawnych lub technicznych.

David 09 września 2020:

Dzięki za pracę, to pomaga mi w zrozumieniu DMM. Dodatkowo na podstawie mojego doświadczenia, zgadzam się z większością Twojego opracowania.

Hassan on April 23, 2020:

Dziękuję, ta informacja ma sens, czy mógłbyś wyjaśnić szczegółowo 1. Model 2. Modelowanie. Thank you again

badle jama on September 11, 2019:

thanks, interesting topic and helpfull in daily life specially how to make a better decision. l voted up and l will be with you. great job

HH (author) from Vietnam on October 23, 2014:

Hi, thanks for your comments. Cieszę się, że uważasz to za jakoś pomocne!

Heidi Thorne from Chicago Area on October 23, 2014:

Świetny przegląd tych modeli, których używamy, często nie myśląc o nich. Voted up, przydatne, interesujące i dzielenie się!

Cristen Iris from Boise, Idaho on October 23, 2014: