Co to jest endotoksyna bakteryjna
Endotoksyna to lipopolisacharyd (LPS) występujący w ścianie komórkowej bakterii gram-ujemnych. Jest typowym pirogenem, który wywołuje różne reakcje biologiczne, gdy nawet niewielka ilość pg (10-12 g) lub ng (10-9 g) dostanie się do krwiobiegu. Ze względu na jej odporność na ciepło i stabilność, całkowita inaktywacja endotoksyny nie jest możliwa w autoklawie. Wymagana jest sterylizacja na sucho przez co najmniej 30 minut w temperaturze 250 °C lub wyższej, aby całkowicie unieszkodliwić endotoksynę. Istnieje ona w środowisku (np. woda, powietrze) zamieszkałym przez bakterie gram-ujemne, a endotoksyny bakteryjne (LPS) pozostają nawet po śmierci bakterii.
Rysunek 1 przedstawia schemat budowy LPS, który obrazuje lipid A jako składnik odpowiedzialny za bioaktywność. Masa cząsteczkowa tej części wynosi ok. 2,000. Cała masa cząsteczkowa, łącznie z cząsteczką łańcucha cukrowego, wynosi zwykle ok. 5 000 do 8 000. Jednakże, ponieważ LPS składa się z obszaru hydrofilowego (łańcuch cukrowy) i hydrofobowego (lipid A), w roztworze wodnym łączy się on tworząc strukturę micelarną o pozornej masie cząsteczkowej od setek tysięcy do kilku milionów. Zmiana struktury micelarnej podobno wpływa na siłę bioaktywności.
Rycina 2 ilustruje struktury lipidu A typu Salmonella i E. coli, które wskazują, że podstawowa struktura lipidu A jest wspólna, niezależnie od zmienności szczepów.