Als iemand je vraagt een verhaal te vertellen, wat zou je dan zeggen? De meeste mensen zouden waarschijnlijk niet weten waar ze moeten beginnen. Vertel je een traditioneel verhaal, iets dat iedereen kent, of verzin je een origineel verhaal? Vertrouw je op sprookjes en legenden, of meng je ze door elkaar om er iets nieuws van te maken? Wat je ook kiest, de kans is groot dat je verhaal op de een of andere manier is beïnvloed door de verhalen die je als kind hebt gehoord en geleerd en die je tot nu toe zijn bijgebleven.
Hier zijn 10 klassieke Japanse verhalen. Hoewel je ze technisch gezien folktales zou kunnen noemen, lijken sommige meer op legenden en andere meer op sprookjes. De meeste Japanners kennen er veel, zo niet allemaal, en ze worden soms ook onderwezen in Japanse cultuur- en taallessen.
Momotaro
PIXTA
Momotaro is een van de meest geliefde folkloristische verhalen in Japan en ook een van de bekendste. De naam “Momotaro” betekent letterlijk “Perzik Taro,” wat een naamsuffix is dat vaak voorkomt in Japan. Misschien heb je het verhaal wel eens horen vertalen als “Perzikjongen.”
Volgens de huidige vorm van het verhaal (daterend uit de Edo-periode) kwam Momotarō op aarde in een reusachtige perzik, die in een rivier werd gevonden door een oude, kinderloze vrouw die daar kleren aan het wassen was. De vrouw en haar man ontdekten het kind toen zij probeerden de perzik te openen om hem op te eten. Het kind legde uit dat hij door de hemel was gezonden om hun zoon te zijn. Het echtpaar noemde hem Momotarō, van momo (perzik) en tarō (oudste zoon in de familie).
Jaren later verliet Momotarō zijn ouders om een bende plunderende oni (demonen of ogres) te bevechten op een ver eiland. Onderweg ontmoette Momotarō een pratende hond, een aap en een fazant, die hem wilden helpen bij zijn zoektocht. Op het eiland drongen Momotarō en zijn dierenvrienden het demonenfort binnen en sloegen de bende demonen tot overgave. Momotarō en zijn nieuwe vrienden keerden huiswaarts met de geplunderde schat van de demonen en de leider van de demonen als gevangene. Momotarō en zijn familie leefden vanaf dat moment comfortabel.
wikipedia.org
Urashima Taro
Amcaja/Wikimedia Commons
Het verhaal van Urashima Taro, de naam van het hoofdpersonage, gaat over een visser die een schildpad redt en beloond wordt met een speciale reis onder de oceaan om het koninkrijk van de Drakengod te bezoeken. De prinses geeft Urashima Taro een doos en zegt hem dat zolang hij die niet opent, hij gelukkig zal blijven, maar natuurlijk opent hij de doos als hij weer aan land komt.
Urashima Taro, een Japans sprookje leert het belang van gehoorzaamheid boven geluk. Een zeeschildpad beloont een visser, die op zijn beurt wordt gestraft voor ongehoorzaamheid.
totallytortoise.com
Kaguyahime
Tobosha/Wikimedia Commons
Kaguyahime, ook bekend als Het sprookje van de Bamboesnijder, is een ander populair sprookje. Hoewel het verschillende keren is bewerkt, was de meest recente bewerking een tekenfilm van Studio Ghibli.
Het verhaal gaat vooral over het leven van een mysterieus meisje genaamd Kaguya-hime, dat als baby werd ontdekt in de stengel van een gloeiende bamboeplant. Ze zou afkomstig zijn uit Tsuki-no-Miyako (月の都 “De hoofdstad van de maan”).
wikipedia.org
Kintaro
PIXTA
Kintaro, bekend als “Gouden Jongen”, is een populair verhaal onder kinderen, hoewel het bij heel Japan bekend is. Hoewel er veel versies van het verhaal zijn, is het belangrijkste uitgangspunt dat Kintaro een jongen is met supersterke krachten die in het bos is opgegroeid en bevriend is geraakt met verschillende dieren.
Kintarō, ook wel bekend als de Gouden Jongen, is een van Japans populaire volkshelden. Hij komt voor in veel anime en manga, zoals One Piece en Otogi Zoshi. In veel opzichten was Kintarō de Tarzan van Japan, opgegroeid in het wild en vechtend tegen verschillende soorten vreemde wezens. Het verhaal van Kintarō is naar verluidt ontstaan uit de wens van ouders om hun jonge jongens te laten opgroeien met kracht en moed, net als de volksheld.
kcpwindowonjapan.com
Tanabata
PIXTA
Hoewel je Tanabata misschien kent als het Sterrenfestival dat plaatsvindt rond 7 juli (of 7 augustus, afhankelijk van het gebied), is het verhaal van Tanabata ook een klassiek verhaal. Er zijn verschillende versies van, zoals gebruikelijk is bij oude verhalen, maar dit is de bekendste.
Tanabata is ontstaan uit een Chinese legende genaamd Qixi en werd in de 8e eeuw naar Japan gebracht. Dit is het verhaal van twee geliefden. Prinses Orihime, de naaister, weefde prachtige kleren bij de hemelse rivier, voorgesteld door de Melkweg. Omdat Orihime zo hard werkte om mooie kleren te weven, werd ze verdrietig en wanhoopte ze of ze ooit liefde zou vinden. Haar vader, die een God van de hemel was, hield veel van haar en zorgde ervoor dat zij Hikoboshi ontmoette, de koeherder die aan de andere kant van de Melkweg woonde. De twee werden op slag verliefd en trouwden. Hun liefde en toewijding was zo diep dat Orihime stopte met weven en Hikoboshi zijn koeien door de hemelen liet zwerven.
Orihime’s vader werd boos en verbood de geliefden om samen te zijn, maar Orihime smeekte hem om hen te laten blijven. Hij hield van zijn dochter, dus verordende hij dat de twee geliefden elkaar eenmaal per jaar mochten ontmoeten – op de 7e dag van de 7e maand als Orihime terugkeerde naar haar weefwerk. Op de eerste dag dat zij herenigd zouden worden, vonden zij de rivier (Milky Way) te moeilijk om over te steken. Orihime werd zo wanhopig dat een troep eksters kwam en een brug voor haar maakte.
japan-suite.com
Het is onderdeel van de legende dat als het regent op Tanabata, de eksters de weg niet kunnen vinden en de brug dus niet gemaakt kan worden.
Bunbuku Chagama
Tobosha/Wikimedia Commons
“Bunbuku Chagama” betekent “geluk dat overborrelt als een theepot” (zoiets als “mijn beker loopt over”). Het gaat over een tanuki, een wasbeerhond, die gered wordt door een arme man en zo besluit hem te belonen. Van tanuki’s wordt gezegd dat ze van gedaante kunnen verwisselen, en die krachten worden in dit verhaal gebruikt.
Het verhaal gaat over een arme man die een tanuki vindt die in een val is gelopen. Hij heeft medelijden met het dier en laat het vrij. Die nacht komt de tanuki naar het huis van de arme man om hem te bedanken voor zijn goedheid. De tanuki verandert zichzelf in een chagama (theepot) en vertelt de man hem te verkopen voor geld.
De man verkoopt de tanuki-theepot aan een monnik, die hem mee naar huis neemt en hem, na hem hardhandig te hebben geschrobd, boven het vuur zet om water te koken. De tanuki-theepot kan niet tegen de hitte, krijgt pootjes en vlucht in halfveranderde toestand.
wikipedia.org
Kachi-kachi yama
Tobosha/Wikimedia Commons
“Kachi-kachi” is een soort knetterend geluid, zoals je hoort bij een vuurtje, en “yama” betekent berg. Dit verhaal staat bekend om zijn wreedheid, vooral in termen van wat de tanuki met de vrouw doet. (Later wordt de tanuki uiteindelijk gestraft door een konijn.)
Zo gaat het verhaal, een man ving een lastige tanuki in zijn velden, en bond het aan een boom om het later te doden en te koken. Toen de man naar de stad vertrok, huilde de tanuki en smeekte de vrouw van de man, die mochi, een zoet rijstgerecht, aan het maken was, om hem vrij te laten, met de belofte dat hij haar zou helpen. De vrouw bevrijdde het dier, maar het keerde zich tegen haar en doodde haar. De tanuki beraamde toen een gemene streek.
wikipedia.org
Shita-kiri suzume
Innotata/Wikimedia Commons
“Shita-kiri suzume” betekent “met de tong doorgesneden mus” en is een zeer beroemd verhaal in de Japanse folklore. Het gaat over de gevolgen van hebzucht en jaloezie.
Het volksverhaal “Tonggesneden mus,” vaak vertaald als “De mus met de gespleten/gespleten tong,” is een klassiek Japans zedenverhaal over hebzucht en vriendelijkheid. Het oude echtpaar wordt in natura beloond voor hun eigen daden, waarbij de man zowel een leuke avond met zijn geliefde mus-mens als een kist met goud krijgt, en de vrouw alleen slangen.
enotes.com
Issun-boshi
“Issun-boshi” gaat over een jongen die een centimeter lang is. Daarom wordt het verhaal ook vaak “Little One Inch” of “One-Inch Boy” genoemd. Net als bij de andere volksverhalen zijn er ook verschillende wendingen aan het verhaal, maar de kern blijft hetzelfde.
Het verhaal begint met een oud, kinderloos echtpaar dat alleen woont. De oude vrouw wenst een kind, ondanks haar hoge leeftijd: “Alstublieft, laat ons een kind krijgen, hoe klein ook.” Uiteindelijk werd hen een zoon geboren. Maar klein was het kind, niet groter dan een vingertop van een volwassen man. Zij noemden het miniatuurkind Issun-bōshi (Issun is een maat van ongeveer 3 centimeter, Bōshi betekent zoon). Het kind, dat ongelooflijk klein is, wordt door zijn ouders goed behandeld. Op een dag realiseert de jongen zich dat hij nooit zal groeien, dus gaat hij op reis om zijn plaats in de wereld te zoeken. Issun-bōshi ziet zichzelf als een miniatuur samoerai en krijgt een naainaald in plaats van een zwaard, een soepkom in plaats van een boot en eetstokjes in plaats van roeispanen.
wikipedia.org
Hanasaka Jiisan
De letterlijke vertaling van de titel is “bloem-bloeiende oude man”. Trouw aan de titel gaat het over een oude man die in staat is bomen te laten bloeien lang nadat ze zijn gestorven.
Een oud kinderloos echtpaar hield van hun hond. Op een dag groef hij in de tuin, en daar vonden ze een doos met goudstukken. Een buurman dacht dat de hond in staat moest zijn om schatten te vinden, en wist de hond te lenen. Toen de hond in zijn tuin groef, waren er alleen botten, en hij doodde hem. Hij vertelde het echtpaar dat de hond gewoon dood was gevallen. Zij rouwden en begroeven hem onder de vijgenboom waar zij de schat hadden gevonden. Op een nacht droomde de baas van de hond dat de hond hem zei de boom om te hakken en er een vijzel van te maken. Hij vertelde het aan zijn vrouw, die zei dat ze moesten doen wat de hond vroeg. Toen ze dat deden, veranderde de rijst die in de vijzel werd gedaan in goud. De buurman leende het, maar de rijst veranderde in stinkende bessen, en hij en zijn vrouw verbranden de vijzel.
Die nacht, in een droom, vertelde de hond zijn meester om de as te nemen en te strooien op bepaalde kersenbomen. Toen hij dat deed, kwamen de kersenbomen in bloei te staan, en de Daimyo (feodale landheer), die voorbij kwam, verwonderde zich en gaf hem vele geschenken. De buurman probeerde hetzelfde te doen, maar de as waaide in de ogen van de Daimyo, dus gooide hij hem in de gevangenis; toen hij werd vrijgelaten, mocht hij niet meer in zijn dorp wonen, en hij kon, met zijn slechte manieren, geen nieuw thuis vinden.
wikipedia.org