5 oorzaken van kaakpijn die u moet kennen

Inzicht in de oorzaken van kaakpijn is de eerste stap naar verlichting van die onopmerkelijke pijn – en als u last hebt van kaakpijn, is dat waarschijnlijk precies wat u wilt doen. Wie kan het u kwalijk nemen? Het is klote om pijn te hebben terwijl u basale dingen doet, zoals praten, drinken, kauwen en gezichtsuitdrukkingen maken, en uw kaak is bij al deze dingen helaas nauw betrokken. En dan is er nog het feit dat uw kaak soms pijn kan doen terwijl u hem niet eens actief gebruikt. Maar er is ook goed nieuws: Artsen hebben tal van manieren om frustrerende kaakpijn aan te pakken, waaronder behandelingen voor de lange termijn en verlichting op het moment zelf. Hieronder vindt u de meest voorkomende oorzaken van kaakpijn en wat u eraan kunt doen.

Bekijk meer

U knarst of klemt uw tanden.

Als u dat doet, is de kans groot dat het komt omdat u gestrest bent. Dat komt omdat mensen die onder stress staan of angst hebben parafunctionele gewoonten kunnen ontwikkelen, vertelt Robert S. Glickman, D.M.D., voorzitter en professor in de mond- en kaakchirurgie aan het NYU College of Dentistry, aan SELF. Dit betekent dat ze hun mond of tanden gebruiken op een manier die niet de bedoeling is, zoals het kauwen van voedsel.

Met je tanden knarsen – ook bekend als bruxisme – is een klassieke parafunctionele gewoonte. Het gebeurt wanneer je je tanden op elkaar klemt zonder dat je het doorhebt, waardoor er veel spanning op je tanden en kaak komt te staan, samen met de spieren, pezen en banden die je kaak ondersteunen, aldus Dr. Glickman. Hierdoor kun je ernstige pijn krijgen, niet alleen kaakpijn maar soms ook hoofdpijn en oorpijn. Artsen zijn er niet helemaal zeker van wat bruxisme veroorzaakt, maar stress is een belangrijke risicofactor, volgens de Mayo Clinic.

Tandenknarsen als je wakker bent kan vervelend en pijnlijk zijn, maar je bent je er tenminste van bewust dat het gebeurt en kunt proberen het te stoppen. Slaapbruxisme daarentegen is moeilijker te stoppen. De theorie is dat het verband houdt met de zogenaamde arousal response, een verandering in de diepte van uw slaap (wanneer u lichter slaapt of wakker wordt).

Als u vermoedt dat u ’s nachts uw tanden knarst, kan uw arts u een nachtbeschermer voorschrijven, die als een beschermende laag tussen uw boven- en ondertanden fungeert om de spanning van het knarsen te verlichten. Hij of zij kan u ook tips geven over hoe om te gaan met stress die aan uw bruxisme ten grondslag kan liggen.

U heeft een TMJ-stoornis.

U heeft aan elke kant van uw kaakbeen een temporomandibulair gewricht (TMJ) dat als een scharnier fungeert en uw kaak met uw schedel verbindt, volgens het National Institute of Dental and Craniofacial Research (NIDCR). Net als de meeste delen van uw lichaam kunnen uw temporomandibulaire gewrichten soms haperen, wat kan leiden tot een TMJ-stoornis. De schijf kan bijvoorbeeld eroderen of uit de uitlijning raken, of iets kan het gewricht beschadigen, zoals een fysieke klap of artritis, volgens de Mayo Clinic. De wetenschappelijke jury is er nog niet uit wat TMJ-aandoeningen veroorzaakt.

Hoewel er een verscheidenheid is aan TMJ-aandoeningen, hebben ze kaakpijn als meest voorkomende symptoom, aldus het NIDCR. Andere symptomen zijn stijve kaken, moeite met het openen van de kaak, een “op slot zitten” van de kaak, pijnlijk klikken of knallen bij het openen of sluiten van de mond, en een verandering in de manier waarop de boven- en ondertanden op elkaar aansluiten.

Als uw arts denkt dat u mogelijk een probleem hebt met uw temporomandibulaire gewrichten, zal hij waarschijnlijk een lichamelijk onderzoek en beeldvormende tests uitvoeren om te zien wat er aan de hand is. Gelukkig is de pijn meestal tijdelijk of wordt hij in ieder geval niet erger, volgens het NIDCR. Daarom is de eerste lijn van behandeling voor de meest voorkomende TMJ-aandoeningen vrij conservatief – voornamelijk aanpassingen van de levensstijl waar we het hieronder over zullen hebben. Maar als die niet werken, kan uw arts met u praten over verdere ingrepen, zoals medicijnen, fysiotherapie, injecties of (in ernstige gevallen) een operatie.

Er is iets mis met uw beet.

Bij een ‘goede’ beet staan al uw tanden op één lijn als u kauwt, legt Dr. Glickman uit. Maar bij een ‘slecht’ gebit staan er misschien maar een paar tanden op één lijn, zoals de achterste. Een slechte beet kan verschillende vormen aannemen, zoals een overbeet (wanneer je boventanden je ondertanden overlappen) of een onderbeet (wanneer je ondertanden je boventanden overlappen).

Het hebben van een ongelijke beet betekent dat je kaak niet naar behoren kan functioneren, wat kan leiden tot slijtage en daaruit voortvloeiende pijn in de gewrichten en spieren, aldus Dr. Glickman. Artsen kunnen dit meestal verhelpen met een beugel, maar in extreme gevallen kan een operatie nodig zijn.

Je hebt te maken met een onbehandelde holte.

Plaque is een opeenhoping van grove bacteriën uit eten en drinken, en als je het niet vaak genoeg schoonmaakt, kan het glazuur dat je tanden bedekt afbreken. Boem, nu heb je een gaatje. Maar wanneer die gaatjes doorwerken tot in het tandbeen, de laag onder het glazuur, voel je meestal ongemak, zegt Dr. Glickman.

Als uw gaatje klein is, kan uw tandarts het gemakkelijk vullen (hopelijk zonder een lange preek, want soms ontstaan gaatjes gewoon, oké?!). Maar als het een vergevorderde gaatje is, kan een wortelkanaal nodig zijn, waarbij dieper wordt gegaan om het zieke deel van de tand te verwijderen en de lege ruimte op te vullen.

U hebt een geïmpacteerde verstandskies.

Verstandskiezen zijn het derde deel van de kiezen dat mensen meestal ontwikkelen in hun late tienerjaren en vroege twintigerjaren. Niet iedereen krijgt ze, omdat ze geen functie hebben (je hebt ze niet nodig om te kauwen, gelukkig). Maar als je verstandskiezen krijgt, krijg je er meestal twee boven en twee onder. En als ze niet genoeg ruimte in je kaak hebben om goed door je tandvlees heen te breken, kunnen ze klem komen te zitten, oftewel geïmpacteerd raken. “Dit komt vaak voor bij derde kiezen,” zegt Gregory Ness, D.D.S., F.A.C.S., een professor in de kaakchirurgie aan de Ohio State University, vertelt SELF dat het een hoofdverdachte is achter een pijnlijke kaak.

Als je arts denkt dat je kaakpijn wordt veroorzaakt door geïmpacteerde verstandskiezen, maakt hij meestal een röntgenfoto om te zien hoe ze in je mond staan. Als het zeker is dat ze geïmpacteerd zijn, worden ze operatief verwijderd. Lees hier meer over wat u voor, tijdens en na de ingreep kunt verwachten.

Als u kaakpijn hebt, ga dan naar de dokter.

Als u een goede relatie hebt met uw huisarts, is dat geen slechte plek om te beginnen, maar tandartsen kunnen het probleem meestal snel opsporen en u ook snel op weg helpen naar herstel. Kaakpijn kan, als het gepaard gaat met andere symptomen, ook verband houden met ernstige gezondheidsproblemen, zoals chronische hoofdpijn als gevolg van een TMJ-stoornis, en het kan zelfs een teken zijn van een hartaanval. Het kan zelfs een teken van een hartaanval zijn. Door het te laten onderzoeken, kunt u zich geruststellen of de onderliggende oorzaak van uw pijn laten behandelen.

In de tussentijd zijn hier enkele dingen die u kunt doen om de pijn te verlichten.

Opnieuw zal een bezoek aan de dokter u helpen uw behandeling te richten, maar dat betekent niet dat u uw pijntjes niet zelf kunt verzorgen en u zich thuis beter kunt gaan voelen. De belangrijkste maatregel is het toepassen van warmte of koude op uw kaak als de pijn opspeelt. De Mayo Kliniek beveelt dit aan, via ijs of een warme natte handdoek, met name voor TMJ-aandoeningen, maar aangezien dit slechts symptoombestrijding is, kun je het waarschijnlijk veilig proberen, zelfs als je niet precies weet waar je mee te maken hebt. Een ontstekingsremmend medicijn als ibuprofen kan ook helpen.

Je kunt ook proberen je kaakspieren minder te gebruiken, want dat kan de spanning en pijn verergeren, aldus de Mayo Clinic. Dat betekent dat als je een chronische kauwgomkauwer bent, het tijd kan zijn om te stoppen met die gewoonte. Hetzelfde geldt voor het eten van grote stukken voedsel of voedsel dat bijzonder moeilijk te kauwen is. In het algemeen geldt ook dat je je moet afreageren op spanningsgewoonten die je onbewust hebt, zoals je kaken op elkaar klemmen als je je ergert of op je potlood kauwen als je in gedachten verzonken bent.

Ten slotte, omdat stress kaakpijn kan verergeren doordat je gespannen raakt en gaat klemmen, kan het geen kwaad om ook wat ontspanningstechnieken in te slaan. Zeker als je bedenkt hoe stressvol de wereld op dit moment in het algemeen is. Diep ademhalen en andere grondingstechnieken kunnen helpen om je spieren op het moment zelf te ontspannen. Andere hulpmiddelen zoals meditatie en cognitieve gedragstechnieken tegen angst kunnen je ook goed van pas komen.

Verdere informatie:

• Wat te verwachten voor, tijdens en na het verwijderen van verstandskiezen

• Hoofd omhoog: ijsrollers zijn ook de beste TMJ-massagers

• Waarom word ik elke ochtend wakker met hoofdpijn?