Bowens Ziekte Oorzaken

Door Jeyashree Sundaram, MBA

De ziekte van Bowen, ook wel plaveiselcelcarcinoom (SCC) in situ genoemd, is een primitieve vorm van huidkanker. Het ontstaat door abnormale groei, deling en aangroei van cellen in de opperhuid (buitenste laag van de huid). Ze verspreiden zich niet, maar als ze onbehandeld blijven, heeft de ziekte van Bowen kans om zich te ontwikkelen tot SCC, een veel voorkomende huidkanker die niet te genezen is.

De ziekte van Bowen verschijnt als rode vlekkerige gebieden van de huid, variërend van enkele millimeters tot enkele centimeters. Het ziet eruit als een plaque of een papule op de huid. Soms kan de plaque barsten en resulteren in bloedingen. Hoewel er geen duidelijk beeld is van de oorzaken van deze ziekte, is zij zeker niet het gevolg van allergie en is zij niet erfelijk en overdraagbaar. De ziekte van Bowen komt vaker voor bij mensen boven de 50 – 60 jaar en vooral vrouwen lopen een hoog risico.

Priminaire oorzaken

In de meeste gevallen valt de ziekte van Bowen onder de categorie primaire laesies. Het risico op de ziekte van Bowen ontstaat meestal door een hogere blootstelling van de huid aan ultraviolette straling. Mensen met een lichte huid en mensen die lang buiten zijn lopen een groter risico dan mensen met een hoog melanine pigmentatie. Patiënten die immunosuppressiva gebruiken, zijn ook vatbaar voor de aandoening.

De belangrijkste vermoedelijke oorzaken van de ziekte van Bowen zijn:

Human Papilloma Virus

Het seksueel overdraagbare humaan papillomavirus (HPV) blijkt een van de oorzaken te zijn van de ziekte van Bowen. Patiënten met cutane HPV-infectie zijn zeer vatbaar voor de ziekte. HPV is een familie van meer dan 150 geassocieerde virussen, waarvan HPV 16, 18, 34, en 48 kankerverwekkende agentia zijn. Vooral HPV 16 wordt het vaakst in verband gebracht met de ziekte van Bowen, en is ook een oorzaak van baarmoederhalskanker. Andere HPV’s veroorzaken de ziekte van Bowen in andere delen van het lichaam. Soms zet het virus zich af in de vingernagels en tussen de vingers. Niet alle mensen met de ziekte van Bowen hebben HPV.

Immunity Suppression Drugs

Maligniteit op de huid komt veel voor bij immuungecompromitteerde patiënten. Ontvangers van orgaantransplantaties lopen een hoog risico op het ontwikkelen van SCC in situ omdat zij immunosuppressieve geneesmiddelen innemen om orgaanafstoting te voorkomen. Patiënten met auto-immuunziekten, chronische leukemie en immuunvernietigende infecties blijken ook de ziekte van Bowen te hebben.

Arseeninname

Arseenmetaal komt op grote schaal voor in het milieu, voornamelijk via water. Het wordt op grote schaal gebruikt bij de vervaardiging van glas, legeringen, insecticiden, fungiciden en kleurstoffen en wordt in poedervorm gebruikt in de landbouw voor het bestuiven van gewassen en de wijnbouw. De consumptie van met arseen verontreinigd voedsel en water leidt tot arseenvergiftiging, en chronische blootstelling aan arseen kan leiden tot huidmaligniteiten zoals de ziekte van Bowen en basaalcelcarcinoom. De ziekte van Bowen kan zich bij personen na 10 jaar blootstelling aan arsenicum ontwikkelen, terwijl andere huidkankers zich na een sluimertijd van 20-30 jaar kunnen openbaren.

Ioniserende straling

In de 20e eeuw werd ioniserende straling ook genoemd als veroorzaker van de ziekte van Bowen. Tegenwoordig wordt het vaak aangetroffen bij mensen die werkzaam zijn in de radiologie en die niet op de juiste manier gebruik maken van beschermende handschoenen of schorten. Ook blijkt het risico op de ziekte van Bowen zeer hoog te zijn bij patiënten die radiotherapie hebben ondergaan, bijvoorbeeld kankerpatiënten.

Overmatige blootstelling aan zonlicht

Een aantal onderzoeken toont aan dat de ziekte van Bowen het gevolg is van overmatige blootstelling aan zonlicht. De mannelijke huid van adolescenten (vooral van degenen die buiten werken) blijkt vatbaarder te zijn voor dit type plaveiselcelcarcinoom in situ dan die van vrouwen, wat kan worden gecorrigeerd door de levensstijl te variëren en gezonde vochtinbrengende gewoonten te volgen.

Chronische blootstelling aan ultraviolette (UV) stralen van de zon, wat werkgerelateerde blootstelling kan zijn, is in de eerste plaats verantwoordelijk voor het ontwikkelen van SCC in situ. UV-straling leidt bij blootstelling tot mechanismen zoals inactivering van p53-onderdrukkende genen, die op hun beurt agressieve ontwikkeling van huidmaligniteiten zoals de ziekte van Bowen veroorzaken.

secundaire oorzaken

Een aantal andere oorzaken van de ziekte van Bowen kan een eerdere aantasting van de huid zijn, ontsteking op een deel van de huid, of veroudering van de huid.

• Eerdere beschadigingen van de huid die gevoelig zijn voor herhaalde beschadigingen of langdurige littekenvorming kunnen het risico op de ziekte van Bowen vergroten.
• Voorkomende aandoeningen zoals ontstekingen op de huid kunnen in zeldzame gevallen in verband worden gebracht met het ontstaan van de ziekte van Bowen. Deze aandoening wordt meestal aangeduid als eczeem.
• Ten slotte kan een ouder wordende huid, waarbij de melanine en andere beschermende lagen in de opperhuid sterk zijn verminderd, een verhoogd risico lopen om de ziekte van Bowen te ontwikkelen.

Mensen die zich presenteren met symptomen van de ziekte van Bowen hebben een betere prognose. Deze ziekte reageert zeer goed op behandeling en ontwikkelt een subtiele immuniteit tegen de aanmaak van kankercellen. Bovendien is de kans op het krijgen van de ziekte (3-5%) na progressieve behandeling zeer klein.

Volgende lectuur

• Alle inhoud over de ziekte van Bowen
• Bowen’s Disease / Squamous Cell Carcinoma in Situ
• Bowen’s Disease Signs and Symptoms