Het beeld behoorde tot de verschillende opdrachten voor de decoratie van de villa van kardinaal Scipione Borgese, waar het tot op heden staat als onderdeel van Galleria Borgese. Het onderwerp van dit meesterwerk is de David uit de heilige bijbel, die op het punt staat de steen te werpen die Goliath zal doden, waardoor David de reusachtige krijger kan onthoofden. David was Bernini’s laatste kunstwerk in opdracht van Scipione Borgese.
Bernini kreeg van zijn beschermheer Kardinaal Borghese tussen 1618-1625 de opdracht beeldhouwwerken te maken om de villa Borghese te decoreren. Bernini was pas 24 jaar oud toen hij aan David begon te werken (nadat hij een ander project had opgegeven) en het was het laatste beeldhouwwerk dat in opdracht voor de villa Borghese werd gemaakt.
David van Bernini is een 3-D kunstwerk dat ruimte om zich heen nodig heeft, en het daagt de toeschouwers uit er omheen te lopen en ook na te denken over zijn flexibele aard, afhankelijk van de hoek van waaruit het werk wordt gezien. Dit ongelooflijke beeldhouwwerk heeft ook betrekking op een onzichtbaar subject in de vorm van Goliath, die het voorwerp is van de agressie van David en op de toeschouwer die ook midden in het conflict terechtkomt.
Het beeldhouwwerk illustreert een scène uit het boek van de 1e Samuel in het Oude Testament. De Israëlieten waren in een strijd verwikkeld met de Filistijnen, wier leider Goliath het leger van Israël had uitgedaagd de oorlog in één gevecht te beslechten. David, een jonge herder, heeft de uitdaging aangenomen en doodt de Filistijn bijna met één steen uit zijn katapultzak. David treft Goliath op het voorhoofd, en de steen zakt diep in zijn voorhoofd, en hij valt op de grond op zijn gezicht.
De kleding van David is geheel de typische herderskledij. Het harnas van Saul, de koning van Israël, werd aan David gegeven en het ligt aan zijn voeten. David heeft het harnas afgeworpen omdat hij er niet aan gewend was. Je ziet ook zijn harp aan zijn voeten, en die is in het stuk opgenomen als een iconisch attribuut van David die een getalenteerd harpist is in het boek Psalmen.
Over de voeten van David op het beeld liggen nog enkele andere voorwerpen. Deze omvatten een harnas gegeven aan David door Saul, die koning van de Israëlieten was. Dit harnas droeg David niet tijdens zijn gevecht omdat hij meer gewend was aan een herderspak dat lichter was en waarin hij zich gemakkelijker kon bewegen. Aan zijn voeten staat ook een harp, omdat David een bekwaam harpist was en in verband met David de psalmist.
De David uit de Bijbel was een algemeen onderwerp onder de meeste Renaissance kunstenaars en werd ook als zodanig behandeld door beeldhouwers als Michelangelo (1501-1504), Verrocchio (1473-1475) en Donatello (ca. 1440). Gian Lorenzo’s David sluit weliswaar aan bij deze beelden, maar verschilt er op veel belangrijke punten van. Ten eerste is het beeldhouwwerk niet op zichzelf staand, hoewel het in wisselwerking staat met de hele ruimte eromheen. Niet sinds de Hellenistische periode waren er sculpturen zoals de Gevleugelde Overwinning van Samothraki, die net als die van Bernini betrokken waren op hun omgeving. De meest waarschijnlijke bron van de figuur van Bernini was de Borghese Gladiator, een Hellenistisch beeldhouwwerk.
Het andere verschil is te zien in het moment dat Gian heeft besloten af te beelden. Michelangelo’s David verschilt typisch van die van Verrocchio en Donatello in die zin dat hij David afbeeldt die zich op een oorlog voorbereidt, in plaats van dat hij daarna zegeviert. Gian daarentegen heeft besloten David af te beelden die de steen gooit. Dat illustreerde een noviteit, aangezien werpende figuren vrij zeldzaam waren in andere post-antieke sculpturen. Het motief van de beweging bestond echter wel in de schilderkunst, en een voorbeeld daarvan is het fresco van de cycloop Polyphemus die een steen gooit. Gian heeft dit beeld waarschijnlijk gekend, aangezien Bernini Carracci als vierde onder de grootste kunstenaars rangschikte. Andere mogelijke invloeden van Bernini’s werk zijn onder andere Verhandeling over de Schilderkunst, een van de geschriften van Leonardo da Vinci – hoewel niet zeker, is het waarschijnlijk dat Bernini Leonardo Da Vinci’s geschriften bestudeerde voordat hij David creëerde. Da Vinci schreef over het afbeelden van een figuur die gooit in kunstwerken in zijn Verhandeling over de Schilderkunst.
Ondanks dat het zo vaak werd gebruikt, was Bernini’s beeld vernieuwend doordat David bewoog en in interactie was met zijn ruimte in plaats van gevangen in een pose. Bernini beeldde David ook af tijdens zijn gevecht met Goliath in tegenstelling tot de populaire scène van David in overwinning.
Barok veranderde veel ten opzichte van de Renaissance. Wat eerst eendimensionaal was, werd driedimensionaal (vooral in Bernini’s David), waardoor de toeschouwer over het kunstwerk moet lopen en het van alle kanten moet bekijken. Het beeld daagt ook de ruimte zelf uit met Davids voet over de rand van de sokkel waarop hij staat. Ook de tijd werd uitgedaagd omdat David gevangen zit in een moment van beweging in plaats van stil te staan.