Gelijk sinds het schokkende, lugubere en hartverscheurende verhaal van Gypsy Rose Blancharde en haar moeder, Dee Dee, voor het eerst het internet opging op BuzzFeed News in 2016, is er een hernieuwde fascinatie voor kinderen die lijden door toedoen van ouders met het Munchausen by proxy-syndroom. Er zijn tal van andere verontrustende Munchausen by proxy-syndroom gevallen in het nieuws geweest in de afgelopen decennia, en ze gaan allemaal om te bewijzen, helaas, dat het verhaal van de Blanchardes, dat net op het scherm werd verteld in HBO’s Mommy Dead & Dearest, gebeurde niet in een vacuüm.
Dr. Gail Saltz, universitair hoofddocent psychiatrie aan de Weill-Cornell School of Medicine van het NY Presbyterian Hospital vertelt aan Bustle dat het Munchausen by proxy syndroom een vaak onopgemerkte mentale ziekte is en een vorm van misbruik waarbij een verzorger “een ziekte of verwonding verzint of veroorzaakt bij iemand die hij onder zijn hoede heeft (meestal zijn kind) met het doel om slachtoffer te worden door associatie en medische aandacht en zorg van anderen te krijgen.” Ze voegt eraan toe dat het vooral vrouwen treft, namelijk moeders en hun kinderen, maar dat het slachtoffer ook een oudere of gehandicapte kan zijn voor wie ze zorgen.
Saltz begrijpt waarom het publiek zo gefascineerd is door het syndroom en de voorstellingen ervan in de media. “Het is een van de merkwaardigste geestesziekten, omdat we niet echt weten wat de oorzaak is en we ook geen succesvolle behandelmethoden hebben. Het is ongewoon en het kan verschrikkelijke schade toebrengen aan degenen die het meest kwetsbaar zijn,” voegt ze eraan toe, waarbij ze opmerkt dat het vooral moeilijk is voor mensen om te begrijpen waarom een moeder haar kind willens en wetens zou schaden.
Het verhaal van de Blanchardes is niet het eerste geval van Munchausen by proxy dat onder de aandacht van het publiek is gekomen – het is alleen het eerste geval dat meerdere keren voor tv is bewerkt. De volgende gevallen geven een andere kijk
Marybeth Tinning
Zoals gerapporteerd door Rolling Stone, Tinning’s verhaal strekt zich uit van 1967 tot 1985 en betreft de geboortes van haar negen kinderen, die ervan worden verdacht te zijn vermoord door toedoen van hun moeder, vaak kort na hun geboorte. Aangenomen wordt dat slechts één kind, Jennifer, een natuurlijke dood stierf toen het acht dagen oud was; haar broers en zussen zouden echter niet ouder worden dan vier jaar.
Volgens Rolling Stone bracht Tinning haar baby’s vaak naar de eerste hulp, de een na de ander, waar ze werden behandeld voor symptomen als toevallen en hartstilstand. In Tinning’s woonplaats Schenectady, New York, fluisterde de plaatselijke bevolking dat de familie een “doodsgen” had; tegen de tijd dat Tinning’s vijfde kind stierf, geloofden de dokters dat het gewoon een ongebreidelde reeks van SIDS-gerelateerde sterfgevallen was.
Tinning werd alleen veroordeeld voor de dood van haar jongste kind, Tami Lynne. Ze werd beschuldigd van moord in de tweede graad en veroordeeld tot 20 jaar tot levenslang in de gevangenis, waar ze nu zit.
Kathy Bush
Meer dan 20 jaar geleden werd Jennifer Bush in Zuid-Florida bij haar familie weggehaald en onder de hoede van de staat geplaatst toen men geloofde dat haar moeder, Kathy Bush, haar opzettelijk ziek maakte als gevolg van Munchausen by proxy. In 1995 werd beweerd dat Bush haar dochter extra doses medicijnen gaf om haar mogelijk opzettelijk te besmetten, zodat ze naar de eerste hulp kon worden gebracht om behandeld te worden. Volgens de Sun-Sentinel had Jennifer tegen de tijd dat ze acht was, meer dan 640 dagen in het ziekenhuis doorgebracht, 40 medische ingrepen ondergaan en 1.819 niet-chirurgische behandelingen ondergaan, aldus de onderzoekers.
Hoewel Bush is aangeklaagd wegens zware kindermishandeling, tot vijf jaar is veroordeeld en, zoals de Sun-Sentinel aangeeft, acht jaar heeft uitgezeten, houdt Jennifer vol dat ze nooit is misbruikt.
Lacey Spears
Chill to the bone is de zaak van Lacey Spears, een populaire blogger die werd veroordeeld voor de dood van haar zoon, Garnett, nadat ze hem had vergiftigd met zout. Rolling Stone’s verslag van Spears’ behandeling van Garnett is beklemmend: “Lacey’s trouwe aanhangers wisten niet dat ze het kind in het geheim had vergiftigd met levensbedreigende doses zout via een voedingssonde. Toen werd bekend dat Spears een buurman had gevraagd hun huis binnen te gaan en Garnetts voedingszak weg te gooien, die naar verluidt gevuld was met het equivalent van 69 pakjes zout.”
Lisa Hayden-Johnson
Hayden-Johnson’s behandeling van haar zoon is vooral verontrustend vanwege de manier waarop ze de medische beproevingen van haar zoon in de openbaarheid bracht. Volgens de Daily Mail beweerde Hayden-Johnson dat hij leed aan ziektes als diabetes, voedselallergieën, hersenverlamming, taaislijmziekte en een intolerantie voor zonlicht. Ze onderwierp hem aan meer dan 325 medische ingrepen, sommige naar verluidt in huis. Ze maakte de vermeende ziektes van haar zoon bekend in ruil voor toegang tot high-profile evenementen, zoals het bijwonen van opnames van The X-Factor en een ontmoeting met voormalig premier Tony Blair. Ze zit momenteel in de gevangenis voor haar misdaden.
Blanca Montano
In 2013 veroordeeld tot 13 jaar gevangenisstraf voor haar wrede en ongebruikelijke rol in de dood van haar dochtertje, Blanca Montano’s geval van Munchausen is bijzonder moeilijk te lezen. Volgens ABC News werd Montano beschuldigd van kindermishandeling nadat haar dochter aan negen verschillende en blijkbaar verergerde infecties bleek te lijden nadat ze in februari 2011 in het ziekenhuis was opgenomen wegens griepachtige symptomen. Later werd ontdekt dat ze haar dochter had besmet met uitwerpselen en verschillende andere bacteriën terwijl haar dochter in het ziekenhuis lag.
Leslie Wilfred
Wilfreds zaak is raadselachtig omdat ze een zwangerschap van een tweeling en hun zogenaamde dood heeft gefingeerd. In 2008 belde Wilfred haar familie vanuit het ziekenhuis om te vertellen dat haar tweeling met vijf maanden doodgeboren was. Wilfred meldde aan haar familie dat elk kind “één ademhaling” had genomen voordat ze overleden.
Na de begrafenis van de familie voor de tweeling, waar Wilfred had bepaald dat ze gecremeerd en begraven zouden worden in urnen in de vorm van een teddybeer, werd onthuld dat de tweeling helemaal nooit heeft bestaan. “Leslie Wilfred was niet in staat om zwanger te worden, omdat ze haar eileiders had laten afbinden voor haar huwelijk met haar huidige en tweede echtgenoot, Chris,” meldt Fox News. “De echofoto’s waren van een kind van een andere vrouw, afkomstig van een onbekende website, en de urnen waren gevuld met niets anders dan lucht.”
Na verloop van tijd bleek dat Wilfred niet alleen een zwangerschap had gefingeerd, maar ook haar andere kinderen in de loop der jaren ongelooflijk ziek had gemaakt. Ze pleitte schuldig aan verschillende aanklachten van kindermishandeling en zit een straf van acht jaar uit met 30 jaar voorwaardelijk.
Hope Ybarra
Ybarra’s verhaal is er een die beide vormen van Munchausen’s combineert, net als dat van Wilfred. Jarenlang beweerde Ybarra dat ze leukemie had, ze ging zelfs zo ver dat ze haar haar en wenkbrauwen scheerde om de indruk te wekken dat ze ziek was. Volgens Rolling Stone, zou Ybarra een persoonlijke blog voortdurend updaten met nieuws over haar toestand, zelfs zo ver gaan om te bespreken “welke kleuren ze had uitgekozen voor haar kist.”
Ybarra’s jonge dochter leed naar verluidt ook aan een onbekende ziekte, die later verband bleek te houden met de Munchausen’s van haar moeder: “Ybarra was nooit ziek, en haar jongste dochter ook niet, totdat Ybarra haar vergiftigde met gestolen ziekteverwekkers die het kind in een anafylactische shock brachten. Later gaf de moeder uit Fort Worth toe dat ze neusspray had gebruikt om de resultaten van een zweettest voor Cystic Fibrosis te veranderen en dat ze het bloed van haar dochter beetje bij beetje had afgetapt met een injectiespuit.”
Huidig opgesloten, komt Ybarra in 2019 in aanmerking voor voorwaardelijke vrijlating.
Sandy Gregory-Parocai
Het verhaal van Gregory-Parocai kwam aan het licht toen haar dochter, Julie Gregory, over de vermeende mishandelingen van haar moeder sprak in haar boek Sickened: The True Story of a Lost Childhood. In het boek beweerde Gregory dat haar moeder haar misbruikte op manieren die zouden kunnen lijken op Munchausen by proxy, waaronder een geval waarin ze naar verluidt “in haar moeders tas zou hebben zitten graven op zoek naar haar speciale ‘sukkels’, die een pakje lucifers bleken te zijn dat ze aangemoedigd werd op te eten”. Hoewel de waarheidsgetrouwheid van Gregory’s memoires wordt betwist (Gregory-Parocai is nooit veroordeeld voor een misdrijf), blijft het een intrigerend voorbeeld van hoe Munchausen by proxy kan worden gebruikt om jeugdtrauma’s te pathologiseren en hoe de reputatie van het syndroom gemakkelijk wordt toegepast (en mogelijk ten onrechte) op grafische verslagen van vermeend kindermisbruik.
Dit zijn slechts een paar van de gevallen van Munchausen die bekend en gedocumenteerd zijn, maar ze blijven even fascinerend als verontrustend.