Dr. Sun Yat-sen

Chinezen vereren Sun Yat-sen over het algemeen als de belangrijkste leider die een einde maakte aan de Qing-dynastieke regering. Zijn doelen brachten zijn leven in gevaar, en hij leefde vele jaren in ballingschap. Tegen de tijd dat hij op 53-jarige leeftijd stierf, had hij bijgedragen aan de vorming van zowel de cultuur als de regering van het moderne China.

Hij werd in 1866 geboren in de buurt van Guangzhou in de provincie Guangdong. Zijn oorspronkelijke naam was Sun Wen (孫文). In de loop der jaren kreeg hij een aantal namen. De naam Sun Yat-sen (孫逸仙) is zijn Kantonese naam in Hong Kong.

Verwezenlijkingen

• De eerste president van China
• Hij leidde en bespoedigde het einde van de dynastieke heerschappij
• Een van de eerste opgeleide medische artsen

Opvoeding

Zijn familie waren boeren, en als kind hielp hij mee met het werk op de boerderij. Een kans op sociale vooruitgang deed zich voor toen hij op 13-jarige leeftijd naar Hawaii werd gestuurd.

Hij studeerde Engels, natuurwetenschappen, wiskunde en andere vakken op een Anglicaanse missieschool, de Iolani School. Hij deed het zo goed dat de Hawaiiaanse prins hem een scholierenprijs gaf.

Nadat hij die school had afgemaakt, schreef hij zich in op het Oahu College in Hawaii. Hij verliet Hawaii zonder het college af te ronden, en keerde op 17-jarige leeftijd terug naar Guangzhou.

Terugkeer naar China

Tijdens zijn verblijf in Hawaii veranderden zijn politieke idealen en wereldbeeld ingrijpend. Hij begon een hekel te krijgen aan wat hij als bijgeloof beschouwde en aan de anti-wetenschappelijke houding van de Chinese heersers. Hij vond dat de Qing-dynastie tiranniek was en te veel belasting in beslag nam.

Terug in zijn dorp wilde hij zich laten dopen, maar zijn familie en de dorpsclan waren hiertegen. Toen viel hij een afgodsbeeld in een tempel aan en beschadigde het, en hij moest vluchten naar Hongkong.

Hij werd gedoopt door een dominee, en werd daar christen in 1883 toen hij 17 was. Zijn doopnaam was Rixin (日新). Men denkt dat zijn Kantonese naam van deze naam is afgeleid.

Daarna schreef hij zich in 1884 in aan een Christelijke academie in Hong Kong waar hij Engels studeerde. Daarna studeerde hij medicijnen in Hongkong en werd als een van de eerste twee artsen gecertificeerd aan de medische school in Hongkong.

Doelstellingen

Hoewel hij een arts was, was politieke, sociale en religieuze verandering het belangrijkste doel van zijn leven. Een deel van dit werk verrichtte hij in Hong Kong, waar hij studeerde en woonde tijdens zijn twintiger jaren. Van 1888 tot 1894 begonnen hij en zijn intellectuele vrienden in Hong Kong hervormingsactiviteiten van de regering te leiden.

Hij zette een medische kliniek op in Macau. In 1894 probeerde hij de regering te veranderen door een Qing-ambtenaar te bezoeken en een lange petitie te schrijven. Toen deze poging mislukte, begon hij een hervormingsbeweging te organiseren.

Wereldreizen

Hij hielp bij het organiseren van een anti-Qing opstand in Guangdong in 1895. De opstand mislukte, en hij werd door de Qing-regering als een aartsvijand beschouwd. Hij moest vluchten en ging in ballingschap.

Hij begon de wereld rond te reizen om mensen te organiseren en geld in te zamelen. Hij woonde eerst in Japan, waar hij veel sympathie en steun kreeg van zowel Japanners als Chinezen die in Japan woonden.

In Japan noemden zijn aanhangers hem Nakayama, waar zijn Mandarijnse naam Sun Zhongshan (孙中山) vandaan komt.

In 1896 werd hij gevangen gehouden door Qing-agenten in Londen tijdens een incident dat veel publiciteit kreeg. Toen hij werd gered, werd hij een Britse held en kreeg hij veel steun van het publiek en de regering.

Politiek succes in de latere jaren

In 1911 werd het afzetten van het Qing hof een populair doel. Na een succesvolle opstand in Wuhan werd hij benoemd tot de Voorlopige President van de Republiek China (29 december 1911 – 10 maart 1912).

Hoewel verschillende territoriale leiders zich verzetten tegen de nieuwe regering, en hij ook te maken kreeg met politieke oppositie binnen zijn regering. Er werden talloze veldslagen en kleine oorlogen uitgevochten, en het Japanse leger rukte op vanuit het noorden en oosten.

Dood

Hij heeft zijn doelen nooit bereikt, maar zijn geschriften en filosofie inspireerden de bevolking en latere leiders. Zijn filosofie werd de Drie Principes van het Volk genoemd.

Hij stierf op 12 maart 1925 in Peking. Vlak voor zijn dood, zei hij: “Ik wou dat ik na mijn dood begraven kon worden aan de voet van de Paarse Berg in Nanjing”. Zijn lichaam werd daar in 1929 begraven in een groot en statig mausoleum.

Belangrijke plaatsen en gedenktekens

U kunt meer te weten komen over zijn leven en nalatenschap door gedenktekens en musea te bezoeken die zijn opgezet in Nanjing, Guangzhou, Hongkong en andere steden in China. U kunt ook de Sun Yat-Sen Historical Trail in Central District in Hong Kong volgen.

Gerelateerde pagina’s

• Sun Yat-Sen Memorial Hall, Guangzhou
• Dr. Sun Yat-Sen’s Mausoleum, Nanjing
• Dr. Sun Yat-Sen’s Voormalige Woonhuis, Shanghai

• Het Dr. Sun Yat-Sen Museum, Hong Kong
• De Top 10 Feiten over Sun Yuan Shikai – Sun Yat-Sen’s rivaal