Eekhoornaapje

Karakteristieken

Hun vacht is kort, dik, zacht, en felgekleurd. De huid op de lippen en rond de neusgaten is zwart en bijna zonder haar. De meest voorkomende kleur is wit rond de ogen, oren, keel en aan de zijkanten van de nek. De bovenkant van de kop is zwart tot grijsachtig, de onderarmen, handen en voeten zijn roodachtig of geel met grijze schouders en achtervoeten. De duim is kort maar goed ontwikkeld. Onderdelen witachtig tot geelachtig, staart tweekleurig met zwarte punt. De staart is niet grijpbaar.

Specifieke kenmerken

De sociale structuur van doodshoofdaapjes verschilt per soort. Saimiri scuireus leeft in veel kleinere groepen dan andere Saimiri soorten. Mannetjes en vrouwtjes zijn volledig geïntegreerd in de groep, in tegenstelling tot de meeste Saimiri soorten. Zowel mannetjes als vrouwtjes verlaten hun geboortegroep. Vrouwtjes hebben de neiging om tijdens hun leven tussen verschillende groepen te reizen. Mannetjes daarentegen brengen meer tijd door in de periferie of zwerven alleen rond. Wanneer een groep van gemengd geslacht wordt gevormd, hebben de mannetjes de neiging hevig te vechten met eenzame mannetjes die zich bij de groep proberen aan te sluiten

Fysieke kenmerken

Eekhoornapen bewegen zich door de bomen door te springen. Hun dijen zijn korter dan hun onderbenen, waardoor ze meer sprongkracht hebben. Ze verspreiden een muskusachtige klierafscheiding door hun vacht (vooral op de staart) als geur om territorium af te bakenen of om een spoor achter te laten dat anderen van de troep kunnen volgen als ze door de bomen trekken. Deze geur schrikt jagers af die hen anders voor voedsel zouden kunnen doden.

Ecologie

Habitat

Leeft in primaire en secundaire bossen en in gecultiveerde gebieden, meestal langs rivieren en beken. Ze gebruiken alle niveaus van het bos, maar foerageren en verplaatsen zich vooral in het lagere bladerdak en onderbos

Distributie

Dieet

Eekhoornapen eten voornamelijk fruit, noten, insecten, spinnen, vogeleieren of jonge vogels

Ecologisch web

Eekhoornapen spelen een belangrijke rol bij het onder controle houden van insectenpopulaties. Ze vormen ook een goede voedselbron voor veel andere dieren in hun ecosysteem, zoals roofvogels, slangen en grote katten.

Activiteit en gedrag

Activiteitspatroon

Eekhoornapen besteden 75-80% van hun dag aan het zoeken van fruit, insecten en andere kleine geleedpotigen. Tijdens het droge seizoen wordt fruit schaarser, en zijn ze volledig afhankelijk van dierlijke prooien.

Gedrag

Eekhoornapen vegen urine op hun handen en voeten om hun territorium af te bakenen.

Sociaal gedrag

Leeft in groepen van 15-12. Beide seksen vormen één lineaire hiërarchie, waarbij de meeste mannetjes dominanter zijn dan de vrouwtjes. De mannetjes vormen coalities en zijn meestal agressief tegen andere mannetjes en potentiële roofdieren. De vruchten die ze eten zitten meestal in kleine, dicht opeengepakte groepjes, zodat de concurrentie tussen de groepsleden vaak groot is.

Reproductief gedrag

De doodshoofdaapjes paren tussen september en november. Mannetjes en vrouwtjes zijn promiscue en paren met meerdere partners. De jongen worden geboren in het droge seizoen, tussen februari en april, wanneer er een grote overvloed is aan geleedpotigen. De eerste levensmaand blijven de baby’s aan hun moeder vastzitten en worden ze op haar rug rondgedragen. De vrouwtjes zorgen als enige voor hun jongen, maar de mannetjes vertonen tijdens het geboorteseizoen ook meer agressie tegenover roofdieren.

Komelingen

Eekhoornapen baren meestal maar één jong per keer. De eerste levensmaand blijven de baby’s aan hun moeder vastzitten en worden ze op haar rug rondgedragen. De vrouwtjes zorgen als enige voor hun jongen, maar de mannetjes vertonen in de kraamtijd ook meer agressie tegen roofdieren.

Bescherming

Status

Doodshoofdaapjes staan op de lijst van minst bedreigde soorten, vanwege hun relatief grote verspreidingsgebied, hun aanpassingsvermogen aan een zekere mate van verstoord bos en het ontbreken van grote bedreigingen. Gezien hun geringe grootte worden ze over het algemeen niet bejaagd voor het vlees. In sommige landen worden doodshoofdaapjes echter gevangen en verkocht als huisdier.

Historisch

Huidige bedreigingen

Onze rol

Tentoonstellen en voorlichten

Hoe u kunt helpen

Fascinerende feiten