Flagrant foul

In basketbal is een flagrante foul een persoonlijke foul waarbij sprake is van overmatig of gewelddadig contact dat de gefouilleerde speler kan verwonden. Een flagrante overtreding kan onopzettelijk of opzettelijk zijn; het laatste type wordt in de National Basketball Association (NBA) ook wel een “opzettelijke overtreding” genoemd. Niet alle opzettelijke overtredingen zijn echter flagrante overtredingen, want het is een geaccepteerde strategie om opzettelijk een overtreding te begaan (zonder de intentie om te blesseren) om zo balbezit terug te krijgen en de tijd die verstrijkt op de wedstrijdklok te minimaliseren.

NBA

De National Basketball Association (NBA) stelde de flagrante overtreding in om contact te ontmoedigen dat niet alleen tegen de regels is, maar ook de veiligheid of gezondheid van een tegenstander in gevaar brengt. Het overtredende team behoudt ook balbezit na een flagrant foul, naast het ontvangen van vrije worppogingen.

De NBA definieert twee niveaus van flagrant fouls: “Flagrant 1” en “Flagrant 2”. Flagrant 1 is “onnodig contact van een speler met een tegenstander”, terwijl de meer ernstige Flagrant 2 is “onnodig en buitensporig contact van een speler met een tegenstander”.

Flagrant 2 resulteert in een onmiddellijke uitwerping van de overtreder. Flagrant 1 resulteert niet in de uitwijzing van de overtreder, tenzij dezelfde speler een tweede Flagrant 1 overtreding begaat in dezelfde wedstrijd. Flagrant 1 en Flagrant 2 zijn dus analoog aan de gele kaart en rode kaart die in verschillende andere sporten worden gebruikt. NBA-scheidsrechters hebben beoordelingsvrijheid bij het bepalen van het te roepen niveau. Alle Flagrant 2 overtredingen worden herzien via instant replay, en kunnen worden afgewaardeerd als gevolg van de herziening.

Flagrant 2 overtredingen resulteren in een automatische boete van de overtredende speler. Daarnaast heeft de NBA een “strafpunten” systeem, waarbij spelers die een Flagrant 1 of Flagrant 2 begaan respectievelijk één of twee strafpunten krijgen. Tijdens het reguliere seizoen leidt het verzamelen van meer dan vijf punten tot een automatische schorsing. Tijdens de play-offs van de NBA worden schorsingen van één of twee wedstrijden uitgedeeld voor elke strafpunt die een speler boven het totaal van drie oploopt.

Het is een geaccepteerde basketbalstrategie voor een achterliggend team om laat in de wedstrijd opzettelijk overtredingen te maken, in een poging om balbezit terug te winnen en de tijd die op de wedstrijdklok verstrijkt te minimaliseren. Een gewone persoonlijke overtreding geeft het overtredende team een kans om balbezit terug te winnen door een gemiste vrije worp te rebounden. Als het aanvallende team beide vrije worpen maakt, krijgt het aanvallende team de bal in bezit, waardoor het de kans krijgt om een driepunter te maken, die het aanvallende team één punt oplevert.

Geen vragen? Plaats nu een weddenschap!

In deze context schrikt de flagrant foul-regel ongewenst, potentieel kwetsend spel af door balbezit toe te kennen aan het overtredende team als een extra straf. Als het overtredende team een flagrante overtreding heeft begaan, behoudt het overtredende team balbezit na pogingen tot een vrije worp. Aangezien er geen verandering in balbezit is, is er geen voordeel voor het team dat de flagrante overtreding beging. Teams die dus een strategie van opzettelijk foullen proberen, moeten dat doen zonder dat hun fouls als flagrant worden beoordeeld.

FIBA

De basketbalregels van de International Basketball Federation (FIBA) kennen soortgelijke fouls maar gebruiken andere termen.

FIBA’s onsportieve foul is vergelijkbaar met een Flagrant 1. Twee in één wedstrijd door dezelfde speler, of één onsportieve en één technische overtreding resulteren in automatische uitwijzing van die speler. Elk van de volgende vijf criteria is een onsportieve foul:

• C1: De foul is geen legitieme poging om direct de bal te spelen binnen de geest en intentie van de regels.
• C2: De foul is een excessief, hard contact veroorzaakt door een speler in een poging om de bal of een tegenstander te bespelen.
• C3: Er is een onnodig contact veroorzaakt door de verdedigende speler om de voortgang van het aanvallende team in de overgang te stoppen. Dit geldt totdat de aanvallende speler zijn schiethandeling begint.
• C4: Er is een contact door de verdedigende speler van achteren of lateraal op een tegenstander in een poging om de fast break te stoppen en er is geen verdedigende speler tussen de aanvallende speler en de basket van de tegenstander. Dit geldt totdat de aanvallende speler met zijn schiethandeling begint.
• C5: Elk contact door de verdedigende speler op een tegenstander op het speelveld wanneer de wedstrijdklok 2:00 minuten of minder aangeeft in het vierde kwart en in elke verlenging, wanneer de bal out-of-bounds is voor een inworp en nog in de handen is van de official of ter beschikking van de speler die de inworp neemt.

FIBA’s diskwalificerende overtreding is vergelijkbaar met een Flagrant 2 en resulteert in onmiddellijke uitwerping van de overtreder. Het wordt in het regelboek gedefinieerd als elke flagrante onsportieve actie door spelers, wisselspelers, hoofdcoaches, etc.

De straf voor deze overtredingen in full-court basketbal is twee vrije worpen en een inworp vanaf de inworp lijn in de frontcourt van het team.

In de halfcourt 3×3 variant is de straf ook twee vrije worpen, maar het bezit na de vrije worpen varieert op basis van de mate van de overtreding. Na de eerste onsportieve overtreding van een speler, gaat het balbezit naar het team dat anders recht had op balbezit op het moment van het spel. Na elke overtreding die een uitwijzing tot gevolg heeft, gaat het balbezit naar het niet-overtredende team. De enige uitzondering is in het geval van een dubbele onsportieve overtreding; in zo’n situatie worden geen vrije worpen toegekend.

De regels van de Amerikaanse college en high school definiëren een flagrante overtreding als een persoonlijke of technische overtreding die extreem of ernstig is.