Goiter en schildklierknobbels

• Grootere tekstgrootteGrootere tekstgrootteReguliere tekstgrootte

Wat is de schildklier?

De schildklier is een kleine klier die zich onder de huid en de spieren aan de voorkant van de hals bevindt, precies waar je een vlinderdas zou ophangen.

Hij is bruinachtig rood, met twee helften, rechts en links (lobben genoemd), die op de vleugels van een vlinder lijken. Het weegt minder dan een ons (30 gram), maar helpt het lichaam veel belangrijke dingen te doen, zoals groeien en het regelen van energie en seksuele ontwikkeling.

Wat zijn struma’s en schildklierknobbels?

Een vergrote schildklier kan worden opgemerkt als een knobbel onder de huid aan de voorkant van de hals. Als het groot genoeg is om met het blote oog te zien, wordt het een struma genoemd.

Een schildklierknobbel is een massa of een vergroot gebied binnen de schildklier. Een knobbel kan gewoon gezwollen weefsel zijn, een overgroei van normaal schildklierweefsel, of een verzameling van vocht, een cyste genoemd. De meeste schildklierknobbels die kinderen hebben, zijn niet kankerachtig.

Wat veroorzaakt struma?

Stoma’s kunnen ontstaan door een ontsteking van de schildklier of wanneer de klier te veel of te weinig schildklierhormoon aanmaakt. Kropgezwellen kunnen ook ontstaan bij andere soorten schildklierproblemen, zoals infecties van de schildklier, schildkliercysten, tumoren of schildklierkanker. Mensen die niet genoeg jodium in hun voeding krijgen, kunnen ook een vergrote schildklier ontwikkelen. Maar dit is zeldzaam in de VS, omdat voedingsmiddelen in de VS meestal met jodium zijn verrijkt.

Kinderen kunnen met een struma worden geboren of er op latere leeftijd een ontwikkelen. Een krop die vanaf de geboorte aanwezig is, wordt een congenitale krop genoemd. Het kan worden veroorzaakt door:

• een genetisch bepaalde aandoening waardoor de baby niet goed schildklierhormoon kan aanmaken.
• schildklierproblemen bij de moeder tijdens de zwangerschap
• een moeder die tijdens de zwangerschap medicijnen of andere stoffen heeft ingenomen die de schildklier van de baby aantasten
• de baby wordt geboren met slechts een halve schildklier, waardoor die helft groter wordt door overbelasting

Giters die later in iemands leven ontstaan, worden verworven struma’s genoemd. In de VS worden de meeste verworven struma’s veroorzaakt door:

A Hashimoto’s thyroiditis: het immuunsysteem valt de schildklier aan, waardoor deze ontstoken raakt. Soms kan deze ontsteking aanzienlijk zijn en er zelfs uitzien als een tumorgroei. Na verloop van tijd kan de schildklier zo beschadigd raken dat hij niet meer in staat is voldoende schildklierhormoon aan te maken. In deze gevallen moet de betrokkene wellicht levenslang schildklierhormoon blijven slikken.

De ziekte van Graves: Dit is de meest voorkomende oorzaak van struma in combinatie met een hoog schildklierhormoon bij kinderen, en de belangrijkste oorzaak van hyperthyreoïdie bij tienermeisjes. Het immuunsysteem valt delen van de schildklier aan, waardoor ze opzwellen en te veel schildklierhormoon aanmaken. Het kan ook ontstekingen en zwellingen rond de ogen veroorzaken.

Een colloïde struma (ook wel “tiener struma” genoemd): soms wordt de schildklier tijdens de puberteit erg groot en kan er abnormaal groot uitzien. Deze groei is niet gerelateerd aan problemen met schildklierhormonen. De schildklier functioneert normaal en krimpt na verloop van tijd zonder behandeling.

Virale of bacteriële infecties: dit soort infecties kan een ontsteking en vergroting van de schildklier veroorzaken. Deze struma’s zijn vaak pijnlijk.

Wat zijn de oorzaken van schildklierknobbels?

De meest voorkomende oorzaak van schildklierknobbels bij kinderen zijn “pseudonodules” of “valse knobbels”. Ze treden op wanneer een ontsteking van de schildklier (door een infectie, thyreoïditis van Hashimoto of de ziekte van Graves) ervoor zorgt dat de schildklier in een deel gezwollen of ontstoken raakt. Deze zwelling kan op een knobbeltje lijken, maar er is eigenlijk helemaal geen knobbeltje.

Het volgende meest voorkomende type schildklierknobbeltje is een cyste, die meestal ontstaat wanneer zakjes met normaal vocht in de schildklier groter worden. Dit type knobbeltje is altijd goedaardig (niet-kankerachtig), maar kan in de loop van de tijd blijven groeien.

Schildklierknobbeltjes die het gevolg zijn van tumorgroei komen vaak voor bij volwassenen, maar veel minder vaak bij kinderen. De meeste schildklierknobbeltjes zijn goedaardig en artsen weten niet altijd waarom ze optreden.

Kinderen en adolescenten met Hashimoto’s thyroiditis lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van schildklierknobbeltjes. Net als struma kan een gebrek aan jodium knobbeltjes in de schildklier veroorzaken.

Wat zijn de tekenen en symptomen van struma en schildklierknobbeltjes?

Stoma’s zijn meestal het gemakkelijkst op te sporen, omdat ze vooraan in de hals zitten en op en neer bewegen als iemand slikt. Mensen met struma kunnen het gevoel hebben dat er voedsel in hun keel blijft steken, vooral als ze op hun rug liggen of slapen.

Maar struma’s groeien meestal heel langzaam in de loop van maanden en jaren voordat ze met het blote oog waarneembaar zijn. Het kan moeilijk zijn, zelfs voor ouders die hun kinderen goed in de gaten houden, om veranderingen op te merken wanneer de schildklier begint te groeien.

Soms kan een knobbeltje verschijnen op een gezonde schildklier. Het kan worden opgemerkt als een brok in de keel, of ongemak, gevoeligheid bij aanraking of pijn aan de voorkant van de nek veroorzaken. Een grote knobbel kan duidelijk zichtbaar zijn aan de voorkant van de hals. Sommige kinderen met knobbels aan de voorkant van de hals merken pijn in dat deel van de hals of alsof ze een knobbel of massa in de keel hebben.

Hoe worden struma en schildklierknobbels gediagnosticeerd?

Stoma en schildklierknobbels komen meestal in families voor en artsen sporen ze op door de nek van hun patiënten te bekijken en te voelen. Met laboratoriumtests en echografieën van de schildklier kunnen artsen zich een beeld vormen van wat er aan de hand is. Als een schildklierknobbeltje wordt gevonden, zijn soms meer tests nodig.

Een fijne naaldbiopsie kan nodig zijn om te weten te komen of het knobbeltje kanker is. Bij een biopsie prikt de arts met een fijne naald in het knobbeltje (dit deel van de hals wordt van tevoren verdoofd). Met de naald neemt de arts een monster van weefsel of vocht uit de cyste. Het weefsel of vocht wordt dan naar een laboratorium gestuurd. In sommige gevallen moet de knobbel operatief worden verwijderd voor verder onderzoek.

Sommige knobbels maken te veel schildklierhormoon aan, en in deze gevallen moet een andere test, een schildklierscan, worden gedaan. Om deze test te ondergaan, moet een persoon een pil slikken die een kleine hoeveelheid radioactief jodium of een andere radioactieve stof bevat. De schildklier absorbeert de radioactieve stof. En dan meet een speciale camera waar in de schildklier de radioactieve stof zich heeft genesteld. Zo kan de arts zich een veel beter beeld vormen van de plaats, de grootte en het type knobbel dat wordt behandeld.

Hoe wordt struma behandeld?

fhankelijk van de testresultaten hoeft een struma misschien niet te worden behandeld. Als behandeling wel nodig is, kan behandeling van de schildklieraandoening die de struma veroorzaakt, de vergroting meestal verminderen of onder controle houden.

Een operatie kan nodig zijn als de schildklier niet wil stoppen met groeien en ongemak of een zeer grote knobbel in de hals veroorzaakt.

Hoe worden schildklierknobbels behandeld?

Schildklierknobbels hoeven niet altijd te worden behandeld. Veel knobbeltjes veroorzaken geen symptomen en kunnen na verloop van tijd zelfs in omvang afnemen.

Schildklierknobbeltjes moeten worden behandeld als ze groeien of symptomen veroorzaken, of als er bezorgdheid bestaat dat ze kanker zijn. Chirurgie is de voorkeursbehandeling voor schildklierknobbels bij kinderen. Bij de operatie kan een stukje van de schildklier of de hele klier worden verwijderd.

Indien nodig wordt de operatie in een ziekenhuis uitgevoerd onder algehele verdoving, zodat het kind slaapt en niets voelt. Als slechts een deel van de schildklier is verwijderd en de rest van de klier nog gezond is, hoeft het kind na de operatie mogelijk geen schildklierhormoon te slikken. Als de rest van de klier niet gezond is of als de hele klier is verwijderd, moet het kind schildklierhormoon slikken.

Kanker van de schildklier is relatief zeldzaam bij kinderen. Als het zich voordoet, is het goed te behandelen. De meeste vormen van schildklierkanker kunnen worden genezen of onder controle worden gehouden met een behandeling.

Wanneer moet ik de dokter bellen?

Bel de dokter van uw kind als:

• De knobbel van uw kind wordt groter.
• Pijn of gevoeligheid bij aanraking in de nek of keel van uw kind neemt toe.
• Uw kind heeft moeite met slikken.
• Uw kind heeft onverklaarbare heesheid.