Als je veel reality-tv kijkt of shows over bushcraft, is het je vergeven als je denkt dat je beste kans om te overleven in een gevecht tegen de elementen is om je urine te drinken om uitdroging te voorkomen.
Het is tenslotte steriel, toch?
Gelukkig genoeg is urine niet zo kiemvrij als je misschien denkt. Een Europese studie uit 2015 bewijst dat urine een bacteriegemeenschap bevat, bekend als een microbiota, waarvan urologen nu denken dat die kan bijdragen aan de gezondheid van uw urinewegen.
Er zullen weinig bacteriën aanwezig zijn in de urine van gezonde volwassenen die vrij zijn van een urineweginfectie. Dat komt doordat er in onze urinewegen en urine bacteriën voorkomen, net zoals er goede en slechte bacteriën in onze darmen voorkomen.
“Urine is eigenlijk niet steriel,” zegt uroloog Dr Rahul Rindani van South Coast Urology in Wollongong, NSW.
“Urine heeft bacteriën in zich, maar het is moeilijk te detecteren, tenzij je daadwerkelijk een infectie hebt en symptomen van een infectie hebt. En het hebben van een infectie is iets heel anders dan het hebben van bacteriën in je urine.”
Gezien het feit dat het lichaam urine uitscheidt als een manier om afvalstoffen te verwijderen, is het feit dat urine vol bacteriën zit heel logisch.
Voormalig premier van India dronk urine
Waarom hebben we dan ooit gedacht dat urine steriel was?
Het zou kunnen komen doordat de tests die we gebruiken om urineweginfecties vast te stellen, een vrij hoge drempel leggen voor een positief resultaat voor de aanwezigheid van bacteriën.
Wetenschappers in de Verenigde Staten hebben aangetoond dat zelfs wanneer de standaardtests op bacteriën bij urineweginfecties een negatief resultaat opleveren, er bij gebruik van gevoeligere testmethoden toch aanwijzingen zijn dat er bacteriën aanwezig zijn.
Tim Spicer, nefroloog en directeur van Renal Services bij Southwest Sydney Local Health District, is het ermee eens dat de mythe dat urine steriel is waarschijnlijk door de eeuwen heen is blijven bestaan bij gebrek aan de geavanceerde technologieën die nodig zijn om minuscule urinemicrobiota op te sporen.
“Maar er is een hele geschiedenis van mensen die urine proefden omdat ze dachten dat het steriel was,” zei Dr. Spicer.
“Dat hoeven we nu niet meer te doen, maar in de Romeinse tijd was het standaard. Nefrologen keken naar de urine en proefden het. Zo werd diabetes vastgesteld – omdat de urine van diabetici suikerachtig smaakte.
“Dat gezegd hebbende, betwijfel ik of ze het doorslikten. Het leek meer op wijn proeven en ze zouden het hebben uitgespuugd.”
Ondanks recente wetenschappelijke bevindingen die de mythe van de steriliteit van urine ontkrachten, zweren verschillende voorstanders van welzijn in India bij de gezondheidsvoordelen van het drinken van het afvalproduct.
“Ik ben al 30 jaar in Australië, maar ik kwam hier uit India,” zei Dr. Rindani.
“Maar er zit geen wetenschap achter dit geloof. Het nut van urine is dat het lichaam zich ontdoet van afvalstoffen, dus door het te drinken haal je er niet echt iets uit.”
Een van Australiës beste survivalexperts, Bob Cooper, zet ook vraagtekens bij populaire overtuigingen over de zeer specifieke praktijk van het drinken van urine in wanhopige situaties waar de toegang tot water beperkt is.
“Als je lichaam heel gezond is en vrij van besmettelijke bacteriën, kun je je eigen urine drinken op dag één van een overlevingssituatie, maar je moet het mengen met drinkwater,” zei de heer Cooper.
“Daarna zal het lichaam uitgedroogd raken en zal de urine steeds minder uit water bestaan. In plaats daarvan wordt het meer een geconcentreerd afvalproduct.
“Het zal van kleur veranderen, troebel en donkerbruin worden naarmate je begint uit te drogen en water begint te sparen. Op dat moment kunnen de gevolgen van het recyclen van urine fataal zijn, omdat het vergelijkbaar is met het drinken van zeewater. Zo slecht is het voor je stofwisseling.”
En plas gebruiken om een wond te spoelen?
De heer Cooper zegt dat het prima is om urine te gebruiken om snijwonden en wonden te irrigeren, maar het moet wel vers worden doorgegeven – en niet in de warmte blijven staan zodat bacteriën zich kunnen vermenigvuldigen.
“Urine kan vrij snel septisch worden nadat het uit het lichaam is gekomen,” zei hij.
Dr Spicer beschrijft het wetenschappelijk denken over het gebruik van urine als spoelmiddel als “wollig”.
Hoewel hij toegeeft dat ook al is urine niet steriel – de bacteriën in de verse urine van een gezond, gehydrateerd persoon bestaan in lage hoeveelheden.
“En vergeet niet, leidingwater is ook niet steriel. Het is een goed voorbeeld om aan te tonen dat je altijd wat organismen binnenkrijgt in wat we anders als ‘schoon’ water beschouwen,” aldus Dr. Spicer.
Het resultaat? In geval van nood is het waarschijnlijk goed om je wond te spoelen met plaswater. Maar Dr. Spicer zegt dat we onszelf niet wijs moeten maken dat urine waardevolle antiseptische eigenschappen heeft.
“Er bestaat geen twijfel over dat urine veel stoffen bevat… Maar geen enkele is bewezen in hun effectiviteit jodium of alcohol of een andere stof die we zouden kunnen gebruiken om een wond schoon te maken,” zei hij.
Hij adviseert iedereen die twijfelt over de regels van het gebruik van urine voor zijn vermeende gezondheidsvoordelen om zich te vergissen aan de kant van de voorzichtigheid en verder te gaan met een ander middel.
“Je haalt geen voedingsstoffen uit urine die bijzonder nuttig zijn voor je gezondheid,” zei Dr Spicer.
“De nieren zijn verfijnde organen. Om ze in de maling te nemen en te zeggen ‘laten we de urine opdrinken’ lijkt ons diegenen die op dit gebied werken gewoon te gek voor woorden.”