Jimi Hendrix: The Wild Man
Jimi Hendrix is een naam die synoniem is met de gitaar, en dat is allemaal te danken aan het aantal vernieuwingen dat Hendrix in het instrument bracht, zowel op het gebied van techniek als technologie. In zijn korte carrière wist Hendrix voor altijd de manier te veranderen waarop alle gitaristen het instrument benaderen.
Wie is Jimi Hendrix?
Jimi Hendrix was een Amerikaanse gitarist, zanger, liedjesschrijver, en Rock and Roll Hall Of Fame-inner. Hij kreeg zijn eerste akoestische gitaar toen hij 15 jaar oud was, hoewel hij al sinds de lagere school belangstelling voor het instrument had getoond. Toen hij het instrument eenmaal in handen had, werd er gezegd dat hij er urenlang op speelde, vaak tot grote ergernis van zijn vader. Hij leerde het instrument te bespelen door naar andere, meer ervaren spelers te kijken, en hij leerde ook liedjes door naar platen te luisteren en ze op zijn gitaar na te spelen. Toen hij net begon, waren zijn invloeden blueslegendes als B.B. King, Muddy Waters, Howlin’ Wolf en de mystieke Robert Johnson.
Hendrix realiseerde zich al snel dat hij een elektrische gitaar moest zien te bemachtigen, omdat de akoestische gitaar moeilijk te horen was in een bandsetting. Dit leidde hem naar zijn eerste elektrische gitaar, een Supro Ozark. Toen die gitaar op een avond werd gestolen nadat hij hem backstage had achtergelaten, kocht hij een rode Silvertone Danelectro. Interessant om weten is dat Hendrix linkshandig was, maar omdat de meeste gitaren voor rechtshandigen waren, en nog steeds zijn, bracht hij veel van zijn tijd door met rechtshandige gitaren ondersteboven te bespelen. Hij stond er ook om bekend dat hij tweehandig was met de gitaar, omdat zijn vader hem vroeger strafte als hij als linkshandige gitaar speelde. Dit was in een tijd waarin linkshandigen vaak werden gediscrimineerd. Het verhaal gaat dat Hendrix urenlang linkshandig op zijn gitaar aan het oefenen was, en als hij zijn vader de kamer binnen hoorde komen, schakelde hij over op de gitaar en speelde hij rechtshandig. Dit constante schakelen tussen links- en rechtshandig spelen zou zijn grondige kennis van de toets en muziektheorie kunnen verklaren, ook al heeft hij nooit formele lessen gevolgd.
Op 19-jarige leeftijd meldde Hendrix zich aan bij het leger om juridische problemen te voorkomen (hij was twee keer betrapt op het rijden in gestolen voertuigen). Hij trainde als paratroeper bij de prestigieuze 101e Airborne Divisie. Tijdens deze periode ontmoette hij Billy Cox, die later zijn bassist zou worden in een paar van zijn toekomstige bands. Na het voltooien van zijn parachutistenopleiding en het behalen van zijn Screaming Eagles patch, werd Hendrix eervol ontslagen uit het leger omdat zijn superieuren hadden besloten dat Hendrix geen interesse had om in het leger te dienen.
Na zijn ontslag uit het leger begon Hendrix met optredens in het Chitlin’ en Harlem Club Circuit, waar hij optrad met acts als The Isley Brothers, Little Richard, en Curtis Knight. Echter, gedurende de tijd dat hij als sideman in verschillende acts speelde, had hij altijd de drang gehad om zijn eigen nummers te schrijven en uit te voeren. Op aanraden van zijn toekomstige manager Chas Chandler, verhuisde Hendrix in 1966 naar Engeland. Het was in die tijd dat hij eindelijk commercieel succes had met zijn nieuwe band, The Jimi Hendrix Experience. Hun debuutsingles “Hey Joe” en “Purple Haze” braken door in de UK charts, en het full-length album dat volgde, “Are You Experienced”, stond 33 weken in de UK charts, met een piek op nummer twee.
Het succes dat de groep in Engeland had, vertaalde zich echter niet naar de VS. Hendrix werd pas echt bekend in de VS na zijn legendarische optreden op het Monterey Pop Festival in 1967, waar hij zijn gitaar in brand stak aan het eind van het optreden. Het beeld van hem staande boven zijn gitaar in lichterlaaie zal voor altijd voortleven in de Rock and Roll geschiedenisboeken. Dat optreden liet het Amerikaanse publiek kennismaken met een geheel nieuw geluid en een nieuw beeld van wat een Afro-Amerikaans popicoon zou kunnen zijn.
Het jaar daarop bracht The Jimi Hendrix Experience hun derde studio album uit, “Electric Ladyland,” dat nummer één bereikte in de Amerikaanse hitlijsten. Op dit moment was Hendrix al snel de grootste ster van de popmuziek aan het worden, en zijn roem bereikte een echt hoogtepunt toen hij in 1969 het beruchte Woodstock Festival en het Isle Of Wright Festival in het daaropvolgende jaar opluisterde.
Tragisch genoeg overleed Hendrix op 18 september 1970, op de jonge leeftijd van 27 jaar, aan een toevallige overdosis drugs. Hij werkte aan een nieuw album rond die tijd en was op het hoogtepunt van zijn carrière. Hoewel we misschien nooit het volledige potentieel van Jimi Hendrix zullen zien, had zijn korte carrière de manier waarop mensen gitaar spelen voor altijd veranderd.
Hoe heeft Jimi Hendrix de manier waarop wij gitaar spelen veranderd?
Jimi Hendrix wordt al lange tijd gezien als de meest invloedrijke gitarist aller tijden. Hij veranderde niet alleen de technieken om gitaar te spelen, maar was ook de pionier van veel technologieën die we tegenwoordig gebruiken om onze elektrische gitaren een duidelijk ander geluid te geven. Laten we eerst eens kijken naar de verschillende technieken die hij aan de wereld heeft geïntroduceerd.
Een van de belangrijkste technieken die Hendrix populair maakte, is het gebruik van de duim om noten te fretten. Als we alleen vanuit een klassiek standpunt naar de gitaar kijken, wordt deze techniek beschouwd als een slechte techniek, iets wat vermeden moet worden. Maar Hendrix was natuurlijk niet klassiek geschoold, dus er was niemand om hem te vertellen dat hij het niet moest doen. Tegenwoordig is deze manier van fretten met je duim populair onder gitaristen in alle genres. Als je je duim kunt gebruiken om noten te fretten, heb je je andere vingers vrij om versieringen binnen je akkoordvormen te spelen. Simpel gezegd: vijf vingers kunnen gebruiken is altijd beter dan vier. Hendrix populariseerde ook de methode om akkoorden te omlijnen met pentatonische toonladders nadat het akkoord is gespeeld. Deze techniek is te horen in bijna al zijn songs, maar de meest voor de hand liggende zijn “Little Wing” en “Bold As Love”. Deze methode om akkoorden en toonladders te mengen is eigenlijk datgene waardoor hij zich echt onderscheidde van de rest van de gitaristen van zijn generatie. Je moet niet vergeten dat Hendrix actief was in een tijdperk waarin gitaarlegendes als Eric Clapton, Carlos Santana, en George Harrison ook actief waren, maar toch keken ze allemaal tegen Hendrix op alsof hij een soort gitaargod was.
Een andere techniek die Hendrix veel gebruikte waren double stops. Bij deze techniek worden twee noten tegelijk gespeeld, wat resulteert in een geluid dat voller is dan een enkele noot, maar niet zo vol als een akkoord. Dubbele registers zijn te horen in alle songs van Hendrix en ook deze techniek is nu erg populair onder gitaristen in alle genres.
In termen van het ontwikkelen van technologie voor gitaar en geluidsopname, pionierde Hendrix met veel dingen die tegenwoordig als essentieel worden beschouwd. Het eerste was het gebruik van gitaareffectpedalen en Wah Wah-pedalen. Die gitaareffectpedalen, die we tegenwoordig allemaal kennen en waarderen, waren eigenlijk gloednieuwe uitvindingen in Hendrix’ tijd, en hij, samen met andere gitaristen zoals Eric Clapton, populariseerde het gebruik ervan. Hendrix populariseerde ook het gebruik van high-gain, overstuurde versterkers, en het gebruik van versterker feedback (wat traditioneel als ongewenst werd beschouwd). In de opnamestudio stond Hendrix erom bekend dat hij op zijn platen speelde met studio-effecten zoals flanging en phasing. Je kunt een phasing effect horen in veel van zijn opnamen, waaronder de bridge sectie van “Bold As Love.”
Jimi Hendrix in het spel van John Mayer
Alle bovengenoemde technieken en technologieën zijn terug te vinden in het spel van Mayer. Net als Jimi Hendrix houdt Mayer ervan om dubbele registers te gebruiken, en dit is te horen in nummers als “City Love,” “Vultures,” en “Slow Dancing In A Burning Room.” Mayer houdt er ook van om te mixen tussen akkoorden en toonladders, en dit is te horen in nummers als “Gravity,” “Another Kind Of Green,” “Slow Dancing In A Burning Room,” en natuurlijk, zijn cover van “Bold As Love.” Mayer gebruikt ook altijd zijn duim om noten op de zesde snaar te fretten, zodat zijn andere vingers vrij zijn om versieringen rond akkoordvormen te spelen. Wat de technologie betreft, gebruikt Mayer af en toe high-gain, overstuurde versterkers voor zijn live shows, en hij heeft honderden, zo niet duizenden, gitaarpedalen. Mayer gebruikt ook studio-effecten bij zijn opnamen, maar die zijn meestal niet zo in-your-face als die van Hendrix.
Hendrix heeft zonder twijfel een grote rol gespeeld in de manier waarop Mayer elektrisch gitaar speelt. Maar het is niet alleen Mayer die beïnvloed is. Letterlijk iedere gitarist die na Hendrix kwam is door hem beïnvloed, inclusief de laatste artiest die we onder de loep zullen nemen.