Ten slotte sprong ik tijdens een weekend in Upstate New York in een meer met mijn korte broek aan. Ik wist niet dat mijn gehavende iPhone 5S stevig in mijn zak zat. Ergens tijdens het zwemmen gleed de telefoon uit en verdween. Ik had geen idee waar hij was gebleven tot 26 uur later, toen een zwemmer het reflecterende Apple-logo van de telefoon zag knipogen vanaf de modderige bodem van het meer. Hij viste hem eruit en legde me plechtig het doorweekte, levenloze lijk voor. “
Hoe flauw het vooruitzicht op opleving ook is, elke natte telefoon ontlokt dezelfde volksremedie: in de rijst leggen, zeiden mijn vrienden. Leg hem in rijst, zeiden mijn ouders, en laat hem daar minstens een dag liggen. Jasmijn, langkorrelige, risotto, donkere wilde, of basmati, doe het in rijst. Dus dat deed ik: Ik vond een verlaten doos Uncle Ben’s, begroef mijn telefoon onder de korrels, legde hem terug in de voorraadkast en wachtte tot de rijst zijn magie had gedaan.
In een tijdperk van Genius Bars, man-op-robot aanvallen en doe-het-zelf handwapen drones, voelt de zogenaamde rijsttruc als een kern van oude wijsheid, doorgegeven van de ene generatie op de volgende. Je kunt je bijna voorstellen dat onze voorouders lang geleden hun kostbare, doorweekte goederen in juten zakken met rijst dompelden. Maar waar komt die rijsttruc vandaan en werkt hij ook echt?
In juli 2007, nog geen maand nadat de eerste iPhone uitkwam, startte een MacRumors-forumlid met de naam jorsuss een thread met de titel “I dropped my iPhone in water” met een bekend verhaal: “Ik was aan het controleren of ik telefoontjes of berichten had ontvangen en ik liet hem in de gootsteen vallen.” Jorsuss bedekte de telefoon met rijst in wat misschien wel de eerste gedocumenteerde poging was om de rijsttruc op een iPhone toe te passen. Het werkte niet, maar het is het bewijs dat de methode al bestond voor de iPhone, ook al waren de details van de techniek vaag – “Moet de rijst gekookt of ongekookt zijn als je het gebruikt om een met water doordrenkte mobiele telefoon te drogen?” vroeg een gebruiker op Yahoo Answers in die tijd.
Een maand eerder, in juni 2007, liet een journalist van de Washington Post zijn BlackBerry in een toilet vallen terwijl hij zich voorbereidde op een afspraakje. Toen hij zijn telefoon (en zijn afspraakje) redde met de rijsttruc, verdiende dat een persoonlijk verslag in de krant, samen met een artikel op LifeHacker: “Droog je doorweekte gadgets af met rijst.” Maar de telefoonbesparende tip dateert al van voor de smartphone – in 2000 gebruikte tenminste één gebruiker het om zijn Nokia 5130 weer tot leven te wekken.
Doorgaan met graven en je komt eindelijk bij de waarschijnlijke bron van de truc: tientallen jaren lang werd rijst gebruikt om camera-apparatuur en film droog te houden op tropische locaties. In Yankee Magazine’s Make It Last: Over 1,000 Ingenious Ways to Extend the Life of Everything You Own uit 1996 schrijft Earl Proulx: “Als je je camera meeneemt naar een warm, vochtig klimaat, voorkom dan roest en schimmel door wat silicagel droogmiddel (verkrijgbaar bij camera winkels) in een poreuze zak te doen en die samen met je camera apparatuur en film op te bergen… In geval van nood, kun je ongekookte rijst gebruiken.” In een artikel uit het nummer van juni 1946 van Popular Photography schrijft de auteur dat silica weliswaar de voorkeursmethode is om belichte film droog te houden, maar dat thee, bruin papier en rijst ook kunnen werken, hoewel “hun vochtcapaciteit echter zo laag is, dat zeer grote hoeveelheden nodig zijn om een wezenlijk effect te sorteren.” (Mensen hebben de kracht van de rijsttruc al minstens een halve eeuw in twijfel getrokken!)
Fotograaf M. Scott Brauer, die eerder voor The Verge heeft geschoten, zegt dat hij zich er niet van bewust was dat het gebruik van rijst voor het bewaren van filmapparatuur een “ding” was, maar dat hij het zelf ook heeft gedaan. Een andere fotograaf die voor The Verge heeft geschoten, John Francis Peters, had nog nooit van die toepassing voor de rijsttruc gehoord, maar zei dat het “best interessant” klonk.”
Wanneer de eerste telefoon in een stapel droge rijst werd gedompeld, is onmogelijk te zeggen – maar er is een ironische symmetrie in het feit dat we de methode nog steeds gebruiken om onze primaire fotografie-apparatuur veilig te houden.
Dus, werkt de truc? In 2014 voerde Gazelle.com een semi-formele test uit waaruit bleek van niet. Van de zeven huishoudelijke droogmiddelen die ze testten, was ongekookte rijst het minst absorberend, achter kattenbakvulling, couscous, havermout en instantrijst. Tenzij je bereid bent veel geld uit te geven, is het misschien het beste om je telefoon op een plank aan de lucht te laten drogen.
Craig Beinecke, mede-oprichter van TekDry, een bedrijf dat “reddingsdiensten voor elektronische apparaten in noodgevallen” aanbiedt, zegt dat ook. TekDry heeft een fancy machine ontwikkeld die lijkt op een kofferbom en die gebruik maakt van negatieve druk en lage warmte om actief vloeistoffen te verdrijven uit een goed overgoten telefoon in ongeveer 20 minuten. Vorig jaar heeft TekDry adviesgroep DTJ opdracht gegeven onderzoek te doen naar de effectiviteit van de rijst. “Bij de experimentele metingen ging er iets meer water verloren aan verdamping door het toestel in een open ruimte te laten liggen dan door het in een bak met rijst te leggen,” concludeert de studie. Natuurlijk moet die studie met een korreltje… zout genomen worden. Het onderzoek werd volledig gefinancierd door een bedrijf dat voor zijn omzet afhankelijk is van de effectiviteit van de rijsttruc.
Ook al is er geen bewijs, de rijsttruc blijft bestaan omdat het goed klinkt, ook al is het dat niet: rijst absorbeert water; het absorberen van water is de sleutel tot het redden van een telefoon; dus rijst zal je telefoon redden. En elke keer dat een telefoon in het toilet of de gootsteen valt, wordt de truc opnieuw overgedragen, van ouder op kind, van vriend op vriend. Talloze getuigenissen spreken over de doeltreffendheid van rijst. Ik heb mijn eigen: Ik heb zelf mijn telefoon een aantal keren in rijst gedroogd – één keer heb ik quinoa gebruikt. Het werkte elke keer. Elke keer dat ik deze verhalen herhaal, en dat doe ik graag, draag ik bij aan de mythe van de rijsttruc.
De rijsttruc heeft wel één unieke en zeer krachtige eigenschap. Het ergste wat je met een natte telefoon kunt doen is hem aanzetten voordat hij helemaal droog is – dat is mobiele telefoonmoord in de eerste graad. In tegenstelling tot het achterlaten van de telefoon op een zonnige vensterbank, plaatst de rijsttruc de telefoon uit het zicht, en misschien uit het hoofd. Het graan beschermt het toestel misschien niet tegen de vernietigende krachten van water, maar de truc verwijdert wel tijdelijk een veel gevaarlijker element: ons, en onze ongeduldige, tech-gedreven neuroses. 12 uur, 24 uur, of zelfs een paar dagen – afhankelijk van de instructies die je volgt – zonder je telefoon doorbrengen kan moeilijk zijn. Als hij in het zicht ligt, is het nog moeilijker.
Maar als we in de rijsttruc geloven, geven we hem de tijd om zijn magie te laten werken – tijd die de telefoon met of zonder rijst misschien wel gered zou hebben.
Twintig uur nadat ik mijn telefoon in de doos met rijst had gelegd, haalde ik hem eruit, laadde hem op en drukte op de aan/uit-knop. Ik was stomverbaasd: het scherm lichtte op en vroeg me om mijn Apple ID opnieuw in te voeren. Dat deed ik, en het hele systeem startte feilloos op: de camera werkte, net als de microfoon en de luidspreker. Onder het scherm zag ik vochtplekken; uiteindelijk verdampten de meeste ervan. Binnen drie dagen was er nauwelijks een spoor te bekennen dat mijn telefoon een hele dag onderzeebootje had gespeeld. Mijn telefoon had met de vissen mee moeten zwemmen. Maar daar lag hij dan, de elektronische levende dode. Spookachtig.
Die maandag liep ik het Verge-kantoor binnen met mijn gereanimeerde telefoon als een moderne Dr. Frankenstein, die mijn eigen gedrocht van de wetenschap liet zien. Een hele dag! Op de bodem van een meer! Mijn collega’s stelden de onvermijdelijke vraag: Heb je hem in de rijst gelegd? Dat heb ik gedaan, zei ik. Natuurlijk, zeiden ze, dat is de truc, werkt elke keer.
Maar twee weken later werd mijn telefoon traag, reageerde niet meer. Toen, op een avond, het stoppen met het ontvangen van een signaal helemaal, het woord “Searching …” permanent getatoeëerd in de linkerbovenhoek van het scherm. Ik bracht hem naar mijn provider, waar een dame van alles probeerde, het toestel startte en herstartte tot in het oneindige. Na 45 minuten wendde ze zich tot mij, zichtbaar gefrustreerd. “Meneer,” vroeg ze me, met een vleugje achterdocht in haar stem, “heeft u deze telefoon nat gemaakt?”
Verge Video: De iPhone 6S en 6S Plus zullen in ieder geval verkrijgbaar zijn