Primaire bron
Piñata
Anotatie
Een piñata is een versierde bak van papier of klei die snoepjes, klein speelgoed, fruit en noten bevat. Het is het onderwerp van een spel dat in Mexico wordt gespeeld op verjaardagsfeestjes van kinderen en tijdens kerstvieringen, waarbij geblinddoekte kinderen om de beurt proberen de piñata te breken met een stok om de traktaties vrij te laten.
De piñata heeft echter een lange geschiedenis. Piñata’s worden meestal gemaakt van papier-maché, en worden toegeschreven aan China, waar papier vandaan komt. Marco Polo zou Chinese papieren figuren van stieren en andere dieren hebben gezien, bedekt met gekleurd papier en gevuld met zaden. Wanneer er met een stok op werd geslagen, spatten de zaden eruit. Als onderdeel van het ritueel werd de papieren creatie verbrand en de as verzameld voor goed geluk. Polo bracht het idee waarschijnlijk naar Italië, waar het in de 14e eeuw werd geassocieerd met de viering van de vastentijd, en de Italiaanse naam pignatta of “breekbare pot” kreeg. Dit gebruik verspreidde zich in de daaropvolgende eeuwen naar Spanje, maar daarbij werd een kleipot gebruikt die “la olla” werd genoemd, afgeleid van een Arabisch woord voor een terracotta waterkan. Papieren versieringen en linten werden om de pot gewikkeld om hem feestelijk te maken.
Missionarissen brachten het gebruik naar Nieuw-Spanje, waar het op een soortgelijke traditie stuitte. Ter ere van de Azteekse oorlogsgod werd in de tempel een versierde, gevulde pot gebroken aan de voeten van het standbeeld van de god. Katholieke missionarissen gebruikten de kleurrijke piñata gewoonte om de christelijke godsdienst te onderwijzen. Een traditionele Mexicaanse vorm voor piñata’s is een bolvorm met zeven kegelvormige punten die de zeven hoofdzonden symboliseren – hebzucht, gulzigheid, luiheid, trots, afgunst, toorn en lust. Binnenin de piñata zaten echter verleidelijke snoepjes en traktaties, die de geneugten des levens voorstelden. De persoon die de stok der deugd hanteert vertegenwoordigt het geloof, dat het kwaad kan verslaan, en de lekkernijen vertegenwoordigen de hoop op beloning.
Deze symbolische piñata werd traditioneel met Kerstmis, en wordt hier afgebeeld. Tegenwoordig zijn er piñata’s in de vorm van dieren, auto’s en stripfiguren. Het maken van piñata’s voor kinderfeestjes is een belangrijke industrie, vooral omdat het gebruik zich over de hele wereld is blijven verspreiden.
Bron
Foto’s (boven) Victor Ancheta, “Christmas Piñata,” Flickr, http://www.flickr.com/photos/victorancheta/2167074229/in/photostream/; (onder) Katia Lopez-Hodoyan, “Piñata: Party’s Game Is Ancient History,” La Prensa San Diego, 6 februari 2004, http://www.laprensa-sandiego.org/archieve/february06-04/pinata.htm; Wendy Devlin, “Geschiedenis van de Piñata,” Mexconnect, http://www.mexconnect.com/articles/459 (bekeken op 26 januari 2010). Geannoteerd door Susan Douglass.