Hoe ze ook gaat, Lea DeLaria kan niet ontsnappen aan haar verleden als veroordeelde. Dankzij Netflix’s Orange Is The New Black, dat in 2019 zijn zevende en laatste seizoen afrondde, is DeLaria het best bekend voor het spelen van Carrie Black, a.k.a. “Big Boo,” een zelfbeschreven “stelende dyke.” Toch heeft DeLaria, die meteen doorging naar het spelen van Queenie, een gearhead bendeleider met een talent voor burlesque in Hulu’s nieuwe neo-noir wraak drama Reprisal, veel meer identiteiten dan sommige van haar fans zich misschien realiseren. Dat omvat stand-up comic (haar mainstream doorbraak was een optreden in 1993 in The Arsenio Hall Show), Broadway ster (The Rocky Horror Show, On The Town), jazz zangeres (haar catalogus heeft een 2015 David Bowie cover album, House of David), en vanaf 2019, nachtclub eigenaar/restaurateur, toen ze opende optreden en dineren plaats The Club in de East Coast LGBTQ mekka van Provincetown, Massachusetts. Ze is ook de auteur van een boek uit 2000, nu in zijn derde druk, Lea’s Book of Rules For The World. De zelfverklaarde butch dyke, rauw en “blauw” als altijd, sprak met Passport uitgebreid over haar carrière, haar club in Provincetown, haar favoriete bestemmingen, en de vrouwen die ze het meest bewondert en zelfs graag zou willen spelen.
Orange Is The New Black, Seizoen 5 (Foto door JoJo Whilden/Netflix)
De eerste keer dat ik je ooit zag was in een aflevering van het tv-programma In The Life uit de jaren negentig, die ze opnamen tijdens de mars op Washington in april 1993 voor gelijke rechten en bevrijding voor lesbiennes, homo’s en bi’s. Wat is de enige prestatie die u sindsdien hebt geleverd die u, als iemand u dat op die dag in Washington had verteld, nooit zou hebben geloofd?
Ik zou misschien de Arsenio Hall Show hebben gezegd, toen ik de eerste openlijk homoseksuele komiek was die in Amerika op tv optrad. Maar ik denk dat het Orange Is The New Black zou moeten zijn. Dat ik in staat was om een levend, ademend, echt butch personage te presenteren dat was geschreven door lesbiennes, geregisseerd door lesbiennes, en gespeeld door een lesbienne. Het was echt en eerlijk, en trok echt zijn neus in het gezicht van wat de maatschappij denkt dat een butch is. Het stereotype is dik, dronken, dom, slaan hun vriendinnen in elkaar en beginnen gevechten in dyke bars. Mijn personage gaf een gezicht aan hoe we eigenlijk zijn, en ze is niet alleen slim, ze is de slimste persoon in die gevangenis. Ik ben ongelooflijk trots op het feit dat ik daar deel van uitmaakte en hoe de maatschappij mijn mensen, de butch dykes, ziet.
Wanneer het op je carrière aankomt, zie je jezelf dan in de eerste plaats als een komiek? Actrice? Zangeres? Hoe ziet de hiërarchie eruit als men je vraagt te beschrijven wie je bent of wat je doet?
Ik ben Sammy Davis Jr., man. Ik kan het allemaal, man. Ik zie mezelf als een entertainer van de oude stempel, zoals Sammy Davis Jr., Carol Burnett, Frank Sinatra. De lijst gaat maar door. In de oude dagen, moest je echt alles doen, en ik doe het! Ik hou ervan om het te doen! Ik hou ervan om standup te doen, of een B-sharp te brullen. Als mensen naar me komen kijken tijdens een concert en dat nog nooit gedaan hebben, zie ik ze naar me kijken, zo van, “wat gaat die pot doen?” en dan zing ik een groot openingsnummer en breng het huis naar beneden. Dat is wat ik doe. Ook het veranderen van percepties over wie en wat butches zijn, het is fantastisch.
Orange Is The New Black (Foto door JoJo Whilden/Netflix)
Er is een nieuwe comedyserie van Showtime, Work in Progress, met in de hoofdrol de komiek Abby McEnany uit Chicago, die een butch dyke is en deels gebaseerd is op haar eigen leven en ervaringen. Ben je blij om meer butches in de popcultuur te zien?
Absoluut. Absoluut. Er is een andere butch in Starz’s Vida! Ze ziet eruit als een Latina mini-Lea! Ik vind het geweldig! Ik vind het geweldig om meer butch dykes te zien.
We hebben een butch dyke Rat Pack nodig. Jullie kunnen allemaal een project doen zoals Ocean’s 11.
Dat zou leuk zijn! Het zou wel een romcom moeten zijn!
Laten we het even over Queenie hebben. Hoe zou je haar omschrijven aan iemand die Reprisal nog niet heeft gezien?
Queenie is een hoofdlid van een gearhead bende genaamd de Banished Brawlers. De Brawlers verdienen hun geld in de Bangerang, een groot amusementscomplex waar iedereen komt om de shows te zien, vooral burlesque. Queenie runt de burlesque, ze speelt de hoofdrol, choreografeert en regisseert, en als ze niet op het podium staat lijkt ze op mij. Ze is een badass, ze is een butch dyke, ze rijdt in een te gekke auto, ze vermoordt mensen. Als ze op het podium staat is ze een travestiet! Je gaat het geweldig vinden.
Lea DeLaria als Queenie in Reprisal (Foto door Brownie Harris/Hulu)
Was dit een droom, een genre (noir) tackelen dat je nog niet echt had gekraakt?
Ja. Het is echt zware noir. Het is in de eerste plaats een wraakverhaal, maar ik zou zeggen dat als Quentin Tarantino en David Lynch een baby zouden krijgen, het deze serie zou zijn. Als het campy is, is het erg campy, maar als het dat niet is, is het donker en gewelddadig. Ik word gevraagd zo goed als te acteren en om eerlijk te zijn, het is een droom die uitkomt, ja. Het is echt geweldig dat ik het podium op kan en mensen kan berijden en vermoorden.
Moord je soms verachtelijke personages?
Ze zijn verachtelijk voor Queenie. Laten we het zo zeggen. Het is een geweldige show, de leukste show die ik ooit heb gedaan. Iedereen zou het moeten kijken.
Heb je jezelf ooit moeten verdedigen of iemand in het echt moeten aanvallen?
Ik ben aangevallen en heb mezelf moeten verdedigen. Ik ben in 1983 in San Francisco in elkaar geslagen.
Heb je die ervaring ooit direct in je werk gebruikt?
O absoluut. Mijn hele leven is een reactie geweest op wat me in dat opzicht is overkomen. Het heeft me meer naar buiten gebracht.
Lea DeLaria in Reprisal (Photo by Brownie Harris/Hulu)
Wiens levensverhaal zou je het liefst spelen?
Wel, Billy Tipton was een bekende saxofonist die over de hele wereld toerde, zich in Seattle vestigde, twee keer trouwde en kinderen kreeg. Toen Billy in 1989 overleed, werd ontdekt dat Billy Tipton een vrouw was. Ik zou heel graag die rol spelen. Het combineert alles waar ik van hou. Jazz, het einde van de swing naar het bebop tijdperk – dat alles. Tipton’s kinderen hebben interviews gedaan. Maar allebei de ex-vrouwen, geen van beide wil erover praten. Fascinerend, vind je niet?
Wie zijn sommige vrouwen, vroeger en nu, die je het meest bewondert?
Wauw. Er zijn door de geschiedenis heen heel wat vrouwen geweest. Koningin Elizabeth I, geweldig. Marie Curie. Niet alleen de eerste vrouw die een Nobelprijs won, maar ze won er twee. Ik denk niet dat veel mensen zich daarvan bewust zijn. Ik hou van alle suffragettes, Susan B. Anthony, Carrie Nation, Harriet Tubman. Natuurlijk Eleanor Roosevelt. En ik bewonder en respecteer en adoreer Ella Fitzgerald, Lucille Ball, Carol Burnett, Bernadette Peters, Judy Garland, Liza Minnelli, en Sandra Bernhard!
Jij en Sandra zijn goede vriendinnen, dus ik zou graag een anekdote willen horen! Nog recente leuke momenten samen?
Luister, ik praat niet graag over uitgaan met Sandy omdat ze eerlijk gezegd een ongelooflijk privé-persoon is, maar we proberen regelmatig lunchafspraakjes te hebben en we plaatsen foto’s op social media omdat het moet. Als het geen deel uitmaakte van een carrière, zou Sandy die shit niet doen! Ze had geen neuken meer om terug te geven toen Sonny nog met Cher was, schat!
Ze kwam in augustus naar jullie Club in Provincetown, wat voorheen een lesbische bar was die Pied heette. Hoe is het eerste seizoen van The Club verlopen? Ik zie dat Rosie O’Donnell en Mx Justin Vivian Bond er ook waren!
Het was erg goed! Het probleem was dat ik tegelijkertijd Reprisal in Wilmington, NC aan het filmen was, dus ik heb daar niet genoeg tijd kunnen doorbrengen. Ik zou bijna de hele zomer optreden en toen kreeg ik deze show en kon ik het niet doen. Godzijdank had ik vrienden die voor me konden invallen. Maar het ging heel goed, we hebben van onze fouten geleerd en gaan in 2020 weer open.
Wat was het in Provincetown dat je deed zeggen: ‘hier moet ik dit doen?’
Wel, ik was de eerste lesbische act die in P’town optrad, in 1984, en ik heb er elke zomer van mijn leven doorgebracht tot ik de Arsenio Hall-show deed in 1993. Ik was er zelfs tijdens het allereerste vrouwenweekend, het was toen nog niet eens een volledige week. Ik ben al heel lang een vaste waarde in die stad, ze noemen me de burgemeester, en ze zeggen ‘welkom thuis’ als ik terugkom. Het is een deel van mijn DNA. Het gebouw dat ik kocht was een van de enige dyke bars in de stad en was in een vreselijke staat van verval geraakt. We hadden geen behoefte aan nog een dansclub, er zijn er genoeg, maar wat we nodig hadden was een echt leuke nachtclub. En dat is wat ik deed. Ik kocht het, schilderde het, brak wat muren af en maakte het groter, we hebben een fantastisch dek met uitzicht op het water, het is prachtig, het beste uitzicht en dek in de stad, en geweldig eten en entertainment. Zoiets had P’town nodig.
Heb je je laten inspireren door Alan Cumming en Daniel Nardicio’s Club Cumming in NYC?
Je zult wel lachen. Ik ben niet in Club Cumming geweest. En Alan schreeuwt tegen me. Ik woon in Brooklyn en ik ben constant bezig, en als ik in New York ben, blijf ik gewoon in mijn appartement. Ik zie Broadway shows en dat is het eigenlijk. Het is afschuwelijk! Alan kwam naar mijn P’town club en hij vond het geweldig. Hij vond het geweldig. We traden allebei op tijdens Labor Day en hij kwam een paar avonden na zijn show. We hadden een geweldige tijd, net als Sandy! Er is een foto van mij en Sandy samen in de club op Instagram. Ze at, we hadden een paar drankjes, we hadden een geweldige tijd.
Lea at OITNB Season 5 Premiere (Photo by Marion Curtis / StarPix for Netflix)
Was het moeilijk om afscheid te nemen van Big Boo toen Orange Is The New Black afliep?
Oh jeetje ja, en dat heb ik nog niet gedaan. Overal waar ik kom, kan ik geen twee stappen zetten zonder dat iemand vraagt: “Mag ik met je op de foto, Big Boo? Dus het is heel moeilijk om afscheid van haar te nemen, omdat ik overal waar ik kom constant aan haar word herinnerd.
Wil je een verrassingssequel spinoff om te zien wat er daarna met haar gebeurt, zoals ze met Jesse uit Breaking Bad hebben gedaan?
Ik zou dat geweldig vinden en ik weet zeker dat alle fans dat ook zouden doen.
Naast Provincetown, waar is nog meer een utopia voor jou?
Ik ben opgegroeid in St. Louis, en ik zou niet zeggen dat dat een plek is waar ik vakantie vier, maar het heeft een speciaal plekje in mijn hart omdat ik daar ben opgegroeid en als ik er met mijn familie heen ga, scheuren we er op los. Een speciale plaats? Palm Springs. Ik hou echt van Palm Springs. Er zijn daar twee plaatsen, speciaal. Het Parker Hotel, ik ben er helemaal weg van. Het is helemaal ingericht door Jonathan Adler en ik hou van zijn spullen, begrijp me niet verkeerd, maar zo nu en dan is er dat ene ding waarvan je denkt, ‘Jonathan wat dacht je wel niet?’ De Parker is precies zo. Het is gewoon fantastisch. Als je mijn Instagram-account doorzoekt, vind je foto’s waarop ik in verschillende delen van het Parker poseer, gekleed in een kaftan en een tulband. De andere plek waar ik echt van hou is Ruby Montana’s Coral Sands Inn. Ruby had vroeger een vintage winkel. Ik ben een slaaf van vintage, ik hou van vintage. Als er een vintagewinkel is, vind je me overal waar ik ben. Ze kocht deze plek, midden in de eeuw, bracht het terug in zijn glorie, en alle kamers zijn ingericht in thema’s. De Elvis kamer, de Roy Rogers kamer, en mijn favoriet de Liberace kamer. Het zwembad is fantastisch, het is onwijs leuk, en ze is een geweldige gastheer.
Wat is je droom muziekproject?
Ik heb iets op stapel staan waar ik niet over mag praten. Voor degenen die vragen wanneer ik terugkom op Broadway, het zal eerder vroeger dan later zijn. Het is een droomproject, iets nieuws, het is eigenlijk voor mij geschreven.