Progressivisme

Doelstellingen van het progressivisme

De progressieve beweging bestond uit een grote verscheidenheid aan hervormers – opstandige Republikeinse ambtsdragers, ontevreden Democraten, journalisten, academici, maatschappelijk werkers en andere activisten – die nieuwe organisaties en instellingen vormden met als gemeenschappelijk doel de nationale regering te versterken en deze meer ontvankelijk te maken voor de economische, sociale en politieke eisen van de bevolking. Veel progressieven zagen zichzelf als principiële hervormers op een kritiek moment in de Amerikaanse geschiedenis.

Voor alles probeerden de progressieven in het reine te komen met de extreme concentratie van rijkdom bij een kleine elite en de enorme economische en politieke macht van de grote trusts, die zij als ongecontroleerd en onverantwoordelijk beschouwden. Deze industriële combinaties creëerden de perceptie dat de kansen in de Verenigde Staten niet gelijk waren en dat de groeiende macht van het bedrijfsleven een bedreiging vormde voor de vrijheid van individuen om in hun levensonderhoud te voorzien. Hervormers hekelden de economische omstandigheden van de jaren 1890, ook wel het “Vergulde Tijdperk” genoemd, als buitensporig weelderig voor de elite en weinig belovend voor industriële arbeiders en kleine boeren. Bovendien waren velen van mening dat de grote zakenbelangen, vertegenwoordigd door nieuw opgerichte verenigingen zoals de National Civic Federation, de mensen en methoden van de regering hadden veroverd en gecorrumpeerd voor hun eigen winst. Partijleiders – zowel Democraten als Republikeinen – werden gezien als onverantwoordelijke “bazen” die het werk deden van speciale belangengroepen.

In hun pogingen om de uitdagingen van de industrialisatie het hoofd te bieden, verdedigden progressieven drie hoofddoelen. Ten eerste propageerden zij een nieuwe bestuursfilosofie waarin minder nadruk werd gelegd op rechten, vooral wanneer deze werden aangevoerd ter verdediging van het grootkapitaal, en meer op collectieve verantwoordelijkheden en plichten. Ten tweede riepen de progressieven, in overeenstemming met deze nieuwe beginselen, op tot een reconstructie van de Amerikaanse politiek, tot dan toe gedomineerd door plaatselijke partijen, zodat er een directere band zou ontstaan tussen regeringsfunctionarissen en de publieke opinie. Tenslotte eisten de hervormers een vernieuwing van de regeringsinstellingen, zodat de macht van de staatsregeringen en het Congres ondergeschikt zou worden gemaakt aan een onafhankelijke uitvoerende macht – stadsbestuurders, gouverneurs en een modern presidentschap – die werkelijk het nationaal belang kon behartigen en de nieuwe regeringstaken kon aanpakken die de veranderende sociale en economische omstandigheden vereisten. De progressieve hervormers verschilden sterk van mening over het evenwicht dat moest worden gevonden tussen deze drie enigszins met elkaar concurrerende doelstellingen en over de wijze waarop de nieuwe nationale staat die zij voorstonden de binnenlandse en internationale uitdagingen van de nieuwe industriële orde moest aanpakken. Maar ze waren het er over het algemeen over eens dat dit de belangrijkste gevechten waren die moesten worden geleverd om een democratische heropleving te bewerkstelligen.

Het belangrijkste doel van die inzet om de Amerikaanse democratie opnieuw vorm te geven was de versterking van de publieke sfeer. Net als de Populisten, die aan het eind van de 19e eeuw tot bloei kwamen, beriepen de progressieven zich op de Preambule van de Grondwet om hun doel te bevestigen: “Wij het Volk” – het hele volk – effectief te maken bij het versterken van het gezag van de federale regering om de maatschappij en de economie te reguleren. Maar progressieven streefden ernaar de wil van het volk te koppelen aan een versterkte nationale administratieve macht, wat een anathema was voor de populisten. De populisten werden bezield door een radicaal agrarisch gedachtegoed dat de Jeffersoniaanse en Jacksoniaanse aanval op de monopolistische macht vierde. Hun idee van nationale democratie berustte op de hoop dat de staten en het Congres de centraliserende alliantie tussen de nationale partijen en de trusts zouden kunnen tegengaan. De progressieven daarentegen propageerden een nieuwe nationale orde die de gelokaliseerde democratie van de 19e eeuw volledig verwierp.

In hun streven naar een nationale gemeenschap, herzagen veel progressieven de lessen van de Burgeroorlog. Edward Bellamy’s bewondering voor de discipline en de zelfopoffering van de legers van de Burgeroorlog werd weerspiegeld in zijn enorm populaire utopische roman Looking Backward (1888). In Bellamy’s utopie werden zowel mannen als vrouwen op 21-jarige leeftijd, na voltooiing van hun opleiding, opgeroepen voor de nationale dienst, waar ze tot hun 45ste bleven. Bellamy’s hervormde maatschappij had dus, zoals zijn protagonist Julian West met grote voldoening opmerkt, “eenvoudigweg het principe van de universele militaire dienst,” zoals het in de 19e eeuw werd opgevat, “toegepast op de arbeidskwestie.” In Bellamy’s utopische wereld waren er geen slagvelden, maar degenen die uitzonderlijke moed toonden bij het bevorderen van de welvaart van de samenleving werden geëerd voor hun dienst.

Bellamy’s beeld van een hervormde samenleving waarin militaire deugden zonder bloedvergieten werden gevierd, vond weerklank bij een generatie die vreesde dat het buitensporige individualisme en vulgaire commercialisme van de Gilded Age het voor leiders onmogelijk zouden maken om, zoals Abraham Lincoln had gedaan, een beroep te doen op de “betere engelen van onze natuur”. Zijn oproep om de door de oorlog vereiste geest van patriottisme te combineren met vreedzame burgerplicht heeft waarschijnlijk bijgedragen tot de inspiratie van het veel gelezen essay The Moral Equivalent of War (1910) van de filosoof William James. Net zoals de militaire dienstplicht economische basiszekerheid bood en een gevoel van plicht bijbracht om de confrontatie met de vijanden van een natie aan te gaan, zo pleitte James voor de dienstplicht van de “gehele jeugdige bevolking om voor een bepaald aantal jaren een deel van het leger te vormen dat tegen de natuur in dienst is genomen” en dat de zware taken zou uitvoeren die nodig zijn voor een vreedzame industriële samenleving.

James voorstel voor een nationale dienstplicht was niet zo ambitieus als die in Bellamy’s utopische samenleving; bovendien riep James op tot een dienstplicht voor alleen mannen, waarmee hij voorbijging aan Bellamy’s visie van meer gelijkheid tussen mannen en vrouwen, die progressieve denkers als Charlotte Perkins Gilman inspireerde. Maar zowel Bellamy als James gaven uiting aan het progressieve streven om de Amerikaanse obsessie met individuele rechten en privébezit te matigen, omdat zij zagen dat deze obsessie een gevaarlijke commerciële macht in de hand werkte die indruiste tegen de individuele vrijheid. Inderdaad, progressieve presidenten zoals Theodore Roosevelt en Woodrow Wilson, en de filosoof John Dewey, steunden Amerika’s deelname aan de Eerste Wereldoorlog krachtig, niet alleen omdat zij, net als president Wilson, geloofden dat het land de plicht had “de wereld veilig te maken voor de democratie”, maar ook omdat zij erkenden dat er geen moreel equivalent voor het slagveld bestond. De meeste progressieve hervormers hadden een gemeenschappelijk geloof in burgerplicht en zelfopoffering. Zij verschilden echter aanzienlijk van mening over de betekenis van het algemeen belang en hoe een toewijding aan iets hogers dan het eigen ik kon worden bereikt.