Hoewel The Scarlet Letter over Hester Prynne gaat, is het boek niet zozeer een beschouwing van haar aangeboren karakter, als wel een onderzoek naar de krachten die haar vormen en de transformaties die deze krachten teweegbrengen. We weten heel weinig over Hester voorafgaand aan haar affaire met Dimmesdale en haar publieke schande die daaruit voortvloeide. We lezen dat ze met Chillingworth trouwde hoewel ze niet van hem hield, maar we begrijpen nooit helemaal waarom. De eerste hoofdstukken van het boek suggereren dat Hester, voor haar huwelijk, een wilskrachtige en onstuimige jonge vrouw was – ze herinnert zich haar ouders als liefdevolle gidsen die haar vaak moesten beteugelen in haar onvoorzichtige gedrag. Het feit dat ze een verhouding heeft, suggereert ook dat ze ooit een hartstochtelijk karakter had.
Maar het is wat er gebeurt na Hesters verhouding dat haar maakt tot de vrouw waarmee de lezer vertrouwd is. Beschaamd en vervreemd van de rest van de gemeenschap, wordt Hester contemplatief. Ze speculeert over de menselijke natuur, sociale organisatie, en grote morele vragen. De beproevingen van Hester leiden er ook toe dat ze stoïcijns en een vrijdenker wordt. Hoewel de verteller doet alsof hij Hesters onafhankelijke filosoferen afkeurt, blijkt uit zijn toon dat hij haar onafhankelijkheid en haar ideeën heimelijk bewondert.
Hester wordt door haar ervaringen ook een soort meelevende moederfiguur. Hester matigt haar neiging tot onbezonnenheid, want ze weet dat ze daardoor haar dochter Pearl zou kunnen verliezen. Hester is ook moederlijk ten opzichte van de maatschappij: ze zorgt voor de armen en brengt hen voedsel en kleding. Tegen het einde van het verhaal is Hester een protofeministische moederfiguur geworden voor de vrouwen van de gemeenschap. De schaamte verbonden aan haar scharlaken brief is al lang verdwenen. Vrouwen erkennen dat haar straf deels voortkwam uit het seksisme van de stadsvaders, en ze komen bij Hester om beschutting te zoeken tegen de seksistische krachten waaronder ze zelf lijden. In The Scarlet Letter wordt Hester afgeschilderd als een intelligente, capabele, maar niet per se buitengewone vrouw. Het zijn de buitengewone omstandigheden die haar vormen die haar zo’n belangrijke figuur maken.