Of je nu een atleet, kantoormedewerker of puberende tiener bent, de energiedrank is de afgelopen tien jaar uitgegroeid tot de nieuwe koffie – alleen zoeter en interessanter dan een flat white. En terwijl de regering doorgaat met haar missie (tussen de Brexit-discussies door) om de wet te veranderen en de verkoop ervan te verbieden (vooral voor kinderen), blijft de markt voor energiedrankjes exponentieel evolueren. De tijd dat Red Bull de enige energiedrank op de markt was, ligt al lang achter ons en we hebben nu een ontelbaar aantal keuzes. Toch is de glans al lang van deze drankjes gewreven nu wij, een steeds meer gezondheidsbewuste samenleving, opstaan en ons afvragen welke gevolgen deze drankjes op ons lichaam hebben. Net als de sociale media (een beetje leuk om mee te beginnen), doemen er nu donkere wolken boven hen op. En met dat in gedachten, zijn hier de top vijf redenen waarom energiedrankjes met voorzichtigheid moeten worden behandeld…
Extra cafeïne en cardiovasculaire gezondheid
Marketing is een heel bijzonder ding – dat is waarom in wezen koffie in een blikje stoppen met een monsterklauw erop (je weet welke ik bedoel) het ineens aantrekkelijker wordt. Cafeïne is de bouwsteen van bijna elk energiedrankje. In een blikje van 250 ml van een toonaangevend energiedrankje vind je tussen de 80 en 300 milligram cafeïne – het eerste komt overeen met ongeveer een kop oploskoffie. Drink drie of vier blikjes per dag (en, mensen doen dat echt) en je zult al snel de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid overschrijden. Het risico is dat dit kan leiden tot hartkloppingen, onregelmatige gezondheidsritmes, een stijging van de bloeddruk (wat allemaal het risico op hart- en vaatziekten kan verhogen) en onaangename sensaties zoals overmatig zweten en misselijkheid.
Dehydratie en de ontwikkeling van nierstenen
Dit is een opkomend probleem waar eerlijk gezegd nog steeds een vraagteken bij staat. In wezen kan de ontwikkeling van nierstenen deels worden veroorzaakt door uitdroging – vooral urinezuurstenen. Andere factoren zijn eiwitrijke diëten en een genetische aanleg. Cafeïne werkt van nature vochtafdrijvend (het laat je urineren) en daarom zegt iedereen dat je ’s avonds minder cafeïne moet innemen als je niet wilt dat je blaas je wakker maakt. Energiedrankjes zitten boordevol cafeïne, dus als je er genoeg van drinkt, kun je jezelf uitdrogen en het risico op de ontwikkeling van nierstenen vergroten. Het is interessant om te weten dat atleten een nog groter risico lopen, omdat ze daarnaast ook nog een eiwitrijker dieet volgen.
Hoog suikergehalte. En diabetes. En obesitas
Deze is heel duidelijk. Energiedrankjes bevatten enorme hoeveelheden suiker (meestal gemakkelijk de helft van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid) en onnodige calorieën. En ondanks het feit dat velen proberen hun gedrag te verbeteren (het suikervrije drankje van Red Bull, bijvoorbeeld), is dit nog steeds grotendeels het geval. Bij een hoog niet-atletisch gebruik van energiedranken, is de calorie-input veel groter dan de energiebehoefte en dus worden deze calorieën dan gemakkelijk omgezet in, en opgeslagen als, vet. En we weten allemaal dat vet slecht is en zal bijdragen tot de ontwikkeling van zwaarlijvigheid. Maar wat is er erger dan vet? Suiker. Ziet u, het suikergehalte betekent dat uw bloedstroom wordt overspoeld en de suikerregulatie van uw lichaam moet vechten om het onder controle te houden. Bij langdurig gebruik zal het uiteindelijk de strijd verliezen en ontwikkelt zich insulineresistentie (het hormoon dat gebruikt wordt om suiker te reguleren), waarbij diabetes mellitus een reëel risico wordt. En als je deze drankjes met alcohol mengt, schiet de calorie-inname omhoog en worden de problemen alleen maar groter.
High-energy drinks en darmkanker
Net als bij het hoge suikergehalte en het diabetesrisico, is er een aangetoond verband met darmkanker en slechte voeding. Energiedranken vallen zeker niet in de categorie gezonde voeding, helaas. Het is echter belangrijk om een stapje terug te doen en te beseffen dat het niet de energiedrank op zich is die het risico op kanker verhoogt – maar het hoge calorie- en suikergehalte dat het risico verhoogt.
Excessieve afhankelijkheid en geestelijke gezondheid
Er zijn nu talloze studies die suggereren dat onze geestelijke gezondheid kan worden aangetast door energiedrankjes. Het is niet helemaal duidelijk waarom, maar er is een verband gelegd met een toename van stress, angst en depressie. Dit is zeer waarschijnlijk sterk multifactorieel.
Eindboodschap: matiging als je ze echt wilt
In een tijd waarin we steeds meer op zoek zijn naar natuurlijke, holistische gezondheid en welzijn, komen energiedrankjes met een hoog gehalte aan suiker en cafeïne niet eens in de buurt. Echter, zoals alles in gezondheid, draait het allemaal om matiging. Af en toe een energiedrankje drinken zal waarschijnlijk geen langdurige schade aanrichten. Het is eerder wanneer hun gebruik dagelijks wordt – en, vooral meervoudig – en een gewoonte wordt van je dag. Als dit gebeurt, is het tijd om je inname te verminderen en zoals altijd, als het nodig is, naar je huisarts te gaan voor meer steun en informatie.
Dr Nick Knight is een huisarts uit Londen
Krijg je kanker van rood vlees?
De GQ Dokter: Hoe maximaliseer ik mijn afspraak bij de huisarts?
De GQ Dokter: Hoe kan ik het beste mijn BMI verbeteren?