Na TEJ STRONIE: Dowiesz się więcej o czynnikach, które zwiększają szansę zachorowania na raka tarczycy. Skorzystaj z menu, aby zobaczyć inne strony.
Czynnikiem ryzyka jest wszystko, co zwiększa szanse danej osoby na rozwój raka. Chociaż czynniki ryzyka często wpływają na rozwój raka, większość z nich nie wywołuje go bezpośrednio. U niektórych osób, u których występuje kilka czynników ryzyka, rak nigdy się nie rozwinie, natomiast u innych, u których czynniki ryzyka nie są znane – tak. Znajomość czynników ryzyka i rozmowa o nich z lekarzem może pomóc w dokonywaniu bardziej świadomych wyborów dotyczących stylu życia i opieki zdrowotnej.
Następujące czynniki mogą zwiększać ryzyko rozwoju raka tarczycy u danej osoby:
Płeć. U kobiet diagnozuje się 3 z każdych 4 nowotworów tarczycy.
Wiek. Rak tarczycy może wystąpić w każdym wieku, ale około dwie trzecie wszystkich przypadków stwierdza się u osób w wieku od 20 do 55 lat. Anaplastyczny rak tarczycy jest zwykle diagnozowany po 60 roku życia. U starszych niemowląt (10 miesięcy i starszych) i młodzieży może rozwinąć się MTC, zwłaszcza jeśli są nosicielami mutacji protoonkogenu RET (patrz poniżej).
Genetyka. Niektóre typy raka tarczycy są związane z genetyką. Poniżej przedstawiono kilka kluczowych faktów na temat tej choroby, genów i historii rodziny. Jeśli chciałaby Pani dowiedzieć się więcej o swoim osobistym ryzyku genetycznym, proszę przeczytać ten osobny artykuł o wykonywaniu badań genetycznych.
-
Nieprawidłowy onkogen RET, który może być przekazywany z rodzica na dziecko, może powodować MTC. Nie u wszystkich osób ze zmienionym onkogenem RET rozwinie się rak. Badania krwi i testy genetyczne mogą wykryć ten gen. Po zidentyfikowaniu zmienionego onkogenu RET, lekarz może zalecić operację usunięcia tarczycy, zanim rozwinie się rak. Osoby z MTC zachęca się do przeprowadzenia badań genetycznych w celu ustalenia, czy występuje u nich mutacja protoonkogenu RET. Jeśli tak, zalecane jest wykonanie badań genetycznych u rodziców, rodzeństwa i dzieci.
-
Zachorowanie na MTC w rodzinie zwiększa ryzyko zachorowania. Osoby z zespołem MEN2 są również narażone na ryzyko rozwoju innych rodzajów nowotworów.
-
Historia rodzinna występowania przedrakowych polipów w okrężnicy, zwanej również jelitem grubym, zwiększa ryzyko rozwoju raka brodawkowatego tarczycy.
-
Narażenie na promieniowanie. Narażenie na umiarkowane poziomy promieniowania na głowę i szyję może zwiększyć ryzyko wystąpienia raka brodawkowatego i pęcherzykowego tarczycy. Takie źródła narażenia obejmują:
-
Niskie do umiarkowanych dawki promieniowania rentgenowskiego stosowane przed 1950 r. w leczeniu dzieci z trądzikiem, zapaleniem migdałków i innymi problemami głowy i szyi.
-
Promieniowanie w przypadku chłoniaka Hodgkina lub innych postaci chłoniaka w obrębie głowy i szyi.
-
Narażenie na radioaktywny jod, zwany również I-131 lub RAI, zwłaszcza w dzieciństwie.
-
Narażenie na promieniowanie jonizujące, w tym opad radioaktywny z prób broni atomowej w latach 50. i 60. oraz opad z elektrowni jądrowych. Przykłady obejmują wypadek w elektrowni jądrowej w Czarnobylu w 1986 r. oraz trzęsienie ziemi w 2011 r., które uszkodziło elektrownie jądrowe w Fukushimie w Japonii. Innym źródłem I-131 są uwolnienia środowiskowe z zakładów produkujących broń atomową.
Dieta uboga w jod. Jod jest potrzebny do prawidłowego funkcjonowania tarczycy. W Stanach Zjednoczonych jod jest dodawany do soli, aby pomóc w zapobieganiu problemom z tarczycą.
Rasa. Osoby rasy białej i azjatyckiej są bardziej narażone na rozwój raka tarczycy, ale choroba ta może dotknąć osoby o dowolnej rasie lub pochodzeniu etnicznym.
Rak piersi. Ostatnie badania wykazały, że osoby, które przeżyły raka piersi, mogą mieć większe ryzyko zachorowania na raka tarczycy, szczególnie w ciągu pierwszych 5 lat po diagnozie oraz w przypadku osób, u których raka piersi zdiagnozowano w młodszym wieku. Odkrycie to jest nadal badane przez naukowców.
Kolejna sekcja w tym przewodniku to Objawy i oznaki. Wyjaśnia ona, jakie zmiany w organizmie lub problemy medyczne może powodować rak tarczycy. Użyj menu, aby wybrać inną sekcję do przeczytania w tym przewodniku.