Henry Hoffman
Sobota, 9 czerwca br, 2018
ZłamaniaPodstawy dowodoweBased TreatmentFrozen ShoulderHand and ArmLegs and MobilityNeuroplasticityOccupational Therapist InfoPhysical Therapist InfoRehabilitation NursingSpasticitystrengtheningStroke StatisticsTherapist AdviceWeakness
Życie po udarze może być wyzwaniem. Wielu pacjentów zastanawia się, czy kiedykolwiek uda im się w pełni odzyskać koordynację mięśniową lub jak długi i trudny może być proces powrotu do zdrowia. Na szczęście, dziedzina terapii zajęciowej i fizycznej przeszła długą drogę w rozwoju metod, które pomagają pacjentom odzyskać kontrolę nad ruchami mięśni po udarze.
Istnieje siedem uznanych etapów powrotu do zdrowia po udarze, przez które przechodzi większość pacjentów. Znane również jako podejście Brunnstroma, ramy siedmiu etapów postrzegają spastyczne i mimowolne ruchy mięśni jako część procesu i wykorzystują je do pomocy w rehabilitacji.
Podejście Brunnstroma zostało opracowane w latach 60-tych przez Signe Brunnstrom, terapeutkę zajęciową i fizyczną ze Szwecji. Podejście Brunnstroma składa się z siedmiu etapów i określa, w jaki sposób można przywrócić kontrolę motoryczną w całym organizmie po udarze.
Normalnie, ruchy mięśni są wynikiem współpracy różnych grup mięśniowych. Naukowcy określili tę współpracę między mięśniami mianem „synergii”. Mózg ma delikatne zadanie koordynowania tych ruchów, a wiele z nich zostaje poważnie zaburzonych po udarze.
Po wystąpieniu udaru mięśnie stają się słabe z powodu braku koordynacji między mózgiem a ciałem. To powoduje, że synergia mięśniowa porusza się w nieprawidłowych wzorcach. Większość zabiegów oferowanych pacjentom po udarze skupia się na próbie zahamowania nietypowych synergii mięśniowych i ruchów. Z drugiej strony, metoda Brunnstroma uczy pacjentów, jak wykorzystać nieprawidłowe wzorce synergii na swoją korzyść.
To podejście stało się popularnym wyborem zarówno wśród terapeutów zajęciowych i fizycznych, jak i pacjentów od momentu jego powstania. Może być skuteczne w warunkach klinicznych i może radykalnie poprawić dobrowolne ruchy mięśni po doznaniu udaru.
Faza 1: Flaccidity
Pierwszym etapem w podejściu Brunnstroma jest początkowy okres wstrząsu bezpośrednio po udarze, w którym dochodzi do porażenia wiotkiego. Paraliż wiotki (flaccidity) jest terminem medycznym oznaczającym całkowity brak dobrowolnych ruchów. Paraliż ten jest spowodowany uszkodzeniem nerwów, które uniemożliwiają mięśniom otrzymywanie odpowiednich sygnałów z mózgu, niezależnie od tego, czy mózg jest nadal zdolny do poruszania tymi mięśniami.
W początkowym stanie porażenia wiotkiego, osoba, która przeżyła udar nie może zainicjować żadnych ruchów mięśni po dotkniętej stronie ciała. Jeśli trwa to wystarczająco długo bez interwencji lub fizykoterapii, nieużywane mięśnie stają się znacznie słabsze i zaczynają zanikać. Mówiąc prościej, mięśnie muszą być używane, aby zachować swój ton i definicję, a porażenie wiotkie uniemożliwia mięśniom wykonywanie tej ważnej pracy.
Termin medyczny dla tej utraty napięcia mięśniowego to hipotonia. Hypatia powoduje osłabienie, a czasami drętwienie, które poważnie zakłóca jakość życia pacjenta. Oprócz ćwiczeń i zabiegów terapeutycznych, które zmniejszają nasilenie hipotonii, ten stan w stadium 1 wymaga również modyfikacji stylu życia, aby chronić dotknięte nim kończyny przed urazami.
Chociaż udar powoduje poważne uszkodzenia neurologiczne, inne zdrowe komórki mózgowe i mięśnie mogą pomóc nadrobić niektóre z tych uszkodzeń. W rzeczywistości, własne ciało pacjenta jest pełne narzędzi, które zmniejszają powikłania i zwiększają prawdopodobieństwo wejścia w kolejne etapy zdrowienia. Nigdy nie jest za wcześnie na rozpoczęcie przekwalifikowania ciała i mózgu po udarze, nawet jeśli pacjenci nadal doświadczają porażenia wiotkiego i hipotonii.
Etap 2: Radzenie sobie z pojawieniem się spastyczności
Drugi etap powrotu do zdrowia po udarze oznacza ponowny rozwój pewnych podstawowych synergii kończyn, ponieważ pewne mięśnie są stymulowane lub aktywowane, a inne mięśnie w tym samym systemie zaczynają odpowiadać. Mięśnie zaczynają wykonywać małe, spastyczne i nieprawidłowe ruchy podczas tego etapu. Chociaż ruchy te są w większości mimowolne, mogą być obiecującym znakiem podczas powrotu do zdrowia. Minimalne ruchy dobrowolne mogą, ale nie muszą być obecne w drugim etapie.
Synergie mięśniowe wynikają z koordynacji ruchów mięśni w celu wykonania różnych zadań. Te synergie pozwalają na wspólne wzorce ruchu, które obejmują albo współpracę lub wzajemną aktywację mięśni. Ponieważ mięśnie są połączone, jeden aktywowany mięsień może prowadzić do częściowej lub całkowitej odpowiedzi w innych mięśniach. Te synergie mogą ograniczać mięśnie pacjenta do pewnych ruchów, uniemożliwiając mu wykonanie dobrowolnych ruchów, które chciałby wykonać. Jednakże, w miarę rozwoju neurologicznego i odrastania komórek po udarze, niektóre nowe połączenia mogą być tworzone do upośledzonej tkanki mięśniowej.
Dwie synergie kończyn determinują reakcje pacjenta na odrastanie komórek podczas 2 etapu powrotu do zdrowia. Pierwsza z nich, synergia zgięciowa, obejmuje rotację zewnętrzną ramienia, zgięcie łokcia i supinację przedramienia. Drugi synergizm, synergia ekstensoryczna, obejmuje rotację wewnętrzną barku z wyprostem łokcia i pronacją przedramienia. Synergie te mogą powodować jedną lub obie z następujących postaw, które wskazują na różny poziom urazu mózgu po udarze.
W połączeniu z obecnością synergii mięśniowych, od 30 do 40 procent osób, które przeżyły udar, doświadcza również spastyczności. Jest to zależny od prędkości wzrost normalnych odruchów rozciągania, a w etapie 2. objawia się jako opór przed ruchem biernym. Spastyczność w stadium 2 przyczynia się do szarpanych ruchów górnej części ciała, charakterystycznych dla synergii zginaczy i prostowników.
Nieużywane kończyny nadal potrzebują stymulacji, aby utrzymać lub utworzyć połączenia z neuronami. Chociaż nerwy i połączenia, które pierwotnie kontrolowały chore kończyny, mogą być zbyt uszkodzone, aby można było wykonywać ruchy dobrowolne, odzyskanie ruchu w późniejszych etapach rekonwalescencji jest nadal możliwe. Aby pozostawić tę możliwość otwartą i zapobiec tendencji organizmu do wyuczonego nieużywania, ważne jest, aby nadal używać i poruszać dotkniętymi kończynami i mięśniami tak często, jak to tylko możliwe.
Faza 3: Zwiększona spastyczność
Spastyczność mięśni wzrasta podczas trzeciej fazy powrotu do zdrowia po udarze, osiągając swój szczyt. Spastyczność to uczucie niezwykle sztywnych, napiętych lub ściągniętych mięśni. Jest ona spowodowana uszkodzeniem w wyniku udaru dróg nerwowych w mózgu lub rdzeniu kręgowym, które kontrolują ruch mięśni. Brak możliwości ograniczenia neuronów ruchowych w mózgu powoduje, że mięśnie kurczą się zbyt często. Spastyczność powoduje nienormalny wzrost sztywności i napięcia mięśni, co może przeszkadzać w poruszaniu się, mówieniu lub powodować dyskomfort i ból.
Podczas etapu 3 zaczynają pojawiać się również wzorce synergii i należy spodziewać się minimalnych ruchów mimowolnych. Wzrost ruchów mimowolnych wynika z możliwości inicjowania ruchu w mięśniu, ale nie kontrolowania go (jeszcze). Pojawienie się wzorców synergii i koordynacji między mięśniami ułatwia ruchy dobrowolne, które stają się silniejsze dzięki terapii zajęciowej i fizycznej.
Mięśnie z ciężką spastycznością, jak te na 3. etapie powrotu do zdrowia po udarze, prawdopodobnie będą bardziej ograniczone w zdolności do ćwiczeń i mogą wymagać pomocy w ich wykonywaniu. Pacjenci i ich rodziny/opiekunowie powinni być edukowani na temat znaczenia utrzymania zakresu ruchu i wykonywania codziennych ćwiczeń. Ważne jest, aby na tym wczesnym etapie szkolenia ograniczyć do minimum czynności powodujące duży stres.
Ćwiczenia bierne, znane również jako ćwiczenia biernego zakresu ruchu (PROM), powinny być kontynuowane podczas tego etapu w celu poprawy zakresu ruchu. Leczenie obejmuje zakres, w jakim terapeuta może poruszać stawami w różnych kierunkach, np. unoszenie ręki nad głową lub zginanie kolana w kierunku klatki piersiowej.
Faza 4: Zmniejszona spastyczność
Podczas czwartej fazy powrotu do zdrowia po udarze, spastyczność mięśni zaczyna się zmniejszać. Pacjenci odzyskują kontrolę głównie w kończynach i mają ograniczoną zdolność do normalnego poruszania się. Ruchy mogą nadal nie być zsynchronizowane z synergią mięśni, ale to się szybko poprawi w czasie trwania tego etapu.
Koncentracja podczas tego etapu jest wzmocnienie i poprawa kontroli mięśni. Teraz, kiedy odzyskujesz kontrolę motoryczną i możesz zacząć wykonywać normalne, kontrolowane ruchy w ograniczonym zakresie, możesz zacząć budować siłę w swoich kończynach i kontynuować pracę nad zakresem ruchu. Kontynuowanie rozciągania mięśni jest nadal ważne na tym etapie.
Terapeuci stosują aktywną – wspomaganą zakresem ruchu (ang.Ćwiczenia z aktywnym wspomaganiem zakresu ruchu (AAROM) terapeuci stosują, gdy pacjent po udarze ma pewną zdolność do poruszania się, ale nadal potrzebuje pomocy w ćwiczeniu ćwiczeń lub wykonaniu ruchu. Terapeuta może pomóc kierować ruchem własnym ciałem (na przykład przytrzymać kończynę) lub użyć taśm i innego sprzętu do ćwiczeń, aby wesprzeć pacjenta. Urządzenia wspomagane grawitacyjnie, takie jak SaeboMAS, są korzystne w pomaganiu pacjentowi w wykonywaniu ruchów.
Można rozpocząć ćwiczenia aktywnego zakresu ruchu (AROM).Ćwiczenia czynnego zakresu ruchu (AROM) można rozpocząć po odzyskaniu pewnej kontroli mięśni i wykonaniu niektórych ćwiczeń bez pomocy. Często obejmują one poruszanie kończyną w pełnym zakresie ruchu, np. zginanie łokcia lub obracanie nadgarstka. Ćwiczenia AROM zwiększają elastyczność, siłę mięśni i wytrzymałość. Ćwiczenia zakresu ruchu powinny być wykonywane zarówno po dotkniętej, jak i nie dotkniętej stronie ciała.
Oczywiście, jeśli chodzi o budowanie programu ćwiczeń w 4 etapie powrotu do zdrowia po udarze, zawsze należy skonsultować się z profesjonalnym terapeutą fizycznym lub zawodowym. Mogą oni pomóc Ci w doborze ćwiczeń, znalezieniu odpowiednich narzędzi i sprzętu oraz oczywiście zapewnić pomoc, zwłaszcza na początku.
Etap 5: Złożone kombinacje ruchów
W etapie 5 spastyczność nadal się zmniejsza, a wzorce synergii w obrębie mięśni stają się bardziej skoordynowane, co pozwala na większą złożoność ruchów dobrowolnych. Nieprawidłowe ruchy również zaczynają się drastycznie zmniejszać podczas etapu 5, ale niektóre z nich mogą być nadal obecne.
Pacjent będzie w stanie wykonywać bardziej kontrolowane i celowe ruchy w kończynach, które zostały dotknięte udarem. Możliwe są również pojedyncze ruchy stawów.
We wszystkich dobrowolnych ruchach uczestniczy mózg, który wysyła impulsy motoryczne kontrolujące ruch. Te sygnały motoryczne są inicjowane przez myśl i muszą również obejmować odpowiedź na bodźce sensoryczne. Bodźce sensoryczne, które wyzwalają dobrowolne reakcje, są obsługiwane w wielu częściach mózgu.
Ruchy dobrowolne są celowe i ukierunkowane na osiągnięcie celu. Są to ruchy wyuczone, które poprawiają się wraz z powtarzaniem lub praktyką i wymagają mniejszej uwagi. Niektóre przykłady to czesanie włosów, machanie kijem, prowadzenie samochodu, pływanie i używanie przyborów do jedzenia.
Faza 6: Spastyczność zanika
Na etapie szóstym spastyczność w ruchu mięśni zanika całkowicie. Jesteś w stanie poruszać poszczególnymi stawami, a wzorce synergii stają się znacznie bardziej skoordynowane. Kontrola motoryczna jest prawie w pełni przywrócona i można koordynować złożone ruchy sięgające w dotkniętych kończynach. Ruchy nieprawidłowe lub spastyczne ustąpiły, a na horyzoncie może pojawić się pełny powrót do zdrowia.
Faza 7: Powrót normalnej funkcji
Ostatnim etapem w Podejściu Brunnstroma jest odzyskanie pełnej funkcji w obszarach dotkniętych udarem. Pacjent jest teraz w stanie poruszać rękami, nogami, dłońmi i stopami w sposób kontrolowany i dobrowolny.
Ponieważ masz pełną kontrolę nad ruchami mięśni, wzorce synergii również powróciły do normy. Osiągnięcie etapu siódmego jest ostatecznym celem zarówno dla terapeutów, jak i pacjentów.
Odzyskiwanie sprawności po udarze mózgu w 7 etapach: Spastyczność jako proces
Dzięki siedmiu etapom powrotu do zdrowia, Brunnstrom skutecznie zmieniła sposób podejścia do powrotu do zdrowia po udarze mózgu przez terapeutów zajęciowych i fizycznych. Stwierdziła, że spastyczne i prymitywne ruchy mięśni są naturalną częścią procesu zdrowienia po udarze. Co więcej, opracowała podejście, które pozwala pacjentom wykorzystać te mimowolne ruchy na swoją korzyść, zamiast próbować je hamować.
Podczas każdej fazy, coraz większa ilość synergii jest dostępna do wykorzystania. Stosując metodę Brunnstroma, terapeuci zajęciowi i fizyczni nauczą pacjenta, jak wykorzystywać synergie, które są obecnie dostępne. Techniki te są wykorzystywane do poprawy ruchu i odzyskania kontroli motorycznej.
Nie istnieje jedno podejście do powrotu do zdrowia po udarze, a etapy przedstawione w tych przewodnikach mogą nie mieć zastosowania dla wszystkich. Ponieważ jednak metoda Brunnstroma może być skuteczna, terapeuci nadal ją stosują, aby pomóc pacjentom w powrocie do zdrowia po udarze. Dzięki nowej technologii medycznej, terapeuci mogą stosować metodę Brunnstroma w połączeniu z narzędziami takimi jak SaeboGlove, SaeboReach i SaeboMAS, aby pomóc pacjentom osiągnąć nowy poziom niezależności.
Który produkt jest dla mnie odpowiedni?
Editors Note:
Ten post został pierwotnie opublikowany 9 września 2015 r., a ten post został zaktualizowany 2 lutego 2017 r.
Wszystkie treści zamieszczone na tym blogu służą wyłącznie celom informacyjnym i nie mają na celu zastąpienia profesjonalnej porady medycznej, diagnozy lub leczenia. Zawsze należy zasięgnąć porady lekarza lub innego wykwalifikowanego dostawcy usług medycznych w przypadku jakichkolwiek pytań dotyczących stanu zdrowia. Jeśli uważasz, że możesz mieć nagły przypadek medyczny, natychmiast zadzwoń do swojego lekarza lub pod numer 911. Poleganie na jakichkolwiek informacjach dostarczonych przez stronę Saebo odbywa się wyłącznie na własne ryzyko.