De Italiaanse carabinieri zijn een politiemacht met een militair statuut, die gezamenlijk onder het Italiaanse ministerie van Defensie en het ministerie van Binnenlandse Zaken opereert. Ze dragen wapens en voeren de gevaarlijkste onderzoeken van het land uit, zoals het arresteren van maffiabazen en het onderzoeken van terroristen. Maar ze leveren ook voedsel en eerste levensbehoeften aan ouderen.
De Carabinieri zijn hoogopgeleide agenten – en meesters in de-escalatie. Nu wetshandhavers in de Verenigde Staten met nog meer geweld reageren op protesten tegen politiegeweld, zou de politie van de VS iets kunnen leren van de kundige Italiaanse politiemacht.
“Een militair korps dat bekend staat om zijn goede gedrag en wijsheid, het Koninklijk Korps der Carabinieri genaamd… om bij te dragen aan de algemene welvaart van de Staat, dat niet los kan worden gezien van de bescherming en verdediging van onze goede en loyale onderdanen, en van de bestraffing van de schuldigen,” schreef koning Victor Emmanuel I van Sardinië in het koninklijk decreet dat 206 jaar geleden de Carabinieri oprichtte. Bij feestelijke gelegenheden dragen de carabinieri nog steeds hun vorstelijk ogende uniformen, en dat is ook het beeld dat buitenlanders van het korps hebben.
Maar op de meeste dagen zijn de carabinieri verre van pracht en praal. Ze onderzoeken maffiagroepen en andere georganiseerde misdaad, arresteren zware criminelen, nemen illegale drugs in beslag, houden zich bezig met vredeshandhaving in complexe omgevingen (zoals Kosovo), en trainen de politie van andere landen in het gebruik van vuurwapens. Ze zijn, met andere woorden, het echte werk: zeer bekwame officieren die de zwaarste zaken aanpakken.
Drie jaar geleden arresteerden leden van de Carabinieri de legendarische ‘Ndrangheta-maffiabaas Giuseppe Giorgi, ook bekend als The Goat, een bijnaam die naar verluidt is bedacht door een plaatselijke politiecommandant. Eerder dit jaar arresteerden honderden carabinieri, in samenwerking met de Italiaanse financiële politie, de Guardia di Finanza, op Sicilië bijna 100 mensen die onder leiding van twee maffiaclans systematisch EU-geld hadden geplunderd. Afgelopen december arresteerden zij meer dan 300 leden van de gemene ‘Ndrangheta. En vorige maand nam een team Carabinieri 6 miljoen euro (6,5 miljoen dollar) in beslag bij een inval in een drugshandel syndicaat, terwijl een ander team een grote wapenopslagplaats ontdekte, waaronder een bom waarvan de lont nog was aangesloten.
Zo goed getraind als ze zijn, is het zeldzaam om een Carabinieri officier met een pistool te zien zwaaien. “Zelfs bij arrestaties van maffialeiders gebruiken de agenten zelden hun wapens,” aldus brigadegeneraal Massimo Mennitti, hoofd externe betrekkingen van de carabinieri. “We maken hen gewoon duidelijk dat ze geen andere keuze hebben dan zich over te geven.” Maar hoe breng je dat over aan een uiterst gevaarlijke maffioso zonder, zeg maar, een wapen op hem te richten? “Zoals ze op Sicilië zeggen: ‘Als je met respect handelt, krijg je respect’,” legde Mennitti uit. “Dat is natuurlijk makkelijk gezegd. Het is moeilijker wanneer je iemand in een donkere straat arresteert. Maar je eerste instinct moet zijn om kalm te blijven.” Dat lukt niet altijd.
Bij een incident in 1992 kwamen drie Carabinieri om het leven bij de bomaanslag op officier van justitie Giovanni Falcone, toen een bom tot ontploffing werd gebracht terwijl ze op een Siciliaanse snelweg reisden. Vorig jaar kwamen drie Carabinieri-agenten tijdens hun dienst om het leven, onder wie Mario Cerciello Rega, een ongewapende agent die door een Amerikaanse tiener werd doodgestoken toen hij de Amerikaanse onderdaan onderschepte, die tijdens een mislukte drugsdeal een rugzak had gestolen. Nog eens 2.033 agenten raakten vorig jaar gewond, volgens cijfers van de Carabinieri. Toch is dat, gezien de vaak zeer gevaarlijke aard van de taken van het 110.000 man tellende korps, een relatief klein aantal. Terwijl het aantal gewonde agenten de afgelopen jaren is gestegen, is het aantal doden gedaald.
De aanpak van de Carabinieri – militaire taken en geavanceerde wapenvaardigheden, maar zelden gebruik van wapens – is een wereld van verschil met het Amerikaanse politieapparaat. Hoewel Amerikaanse politieagenten geen militaire macht zijn met een overeenkomstige opleiding, hebben ze sinds 1997 voor 7,2 miljard dollar aan zwaar afgeprijsde militaire surplusuitrusting gekocht. Tussen 2006 en 2014 waren dat 79.288 aanvalsgeweren, 205 granaatwerpers en 11.959 bajonetten van het Pentagon. De toestroom van uitrusting heeft gevolgen gehad: Een academische studie uit 2017 wees uit dat het gebruik van de uitrusting van het programma “het aantal burgerdoden met ongeveer 129% verhoogt.”
De Carabinieri, ondertussen belast met zowel de verdediging van het land als het onderzoeken van zware criminaliteit, zijn ook gespecialiseerd in community policing. Tijdens de coronaviruscrisis hebben de carabinieri voedsel gebracht aan ouderen, daklozen en anderen die het moeilijk hebben. In sommige steden hebben ze zelfs samengewerkt met plaatselijke priesters om voedsel te kopen voor behoeftige gezinnen. En omdat oudere Italianen hun pensioen niet op het postkantoor konden afhalen, zoals gebruikelijk is, hebben de plaatselijke carabinieri het geld bij hen afgeleverd. Er zijn ook rotte appels: vorig jaar werden twee carabinieri schuldig bevonden aan doodslag in de zaak van Stefano Cucchi, die in 2009 overleed na te zijn mishandeld in politiehechtenis.
Maar over het algemeen genieten de carabinieri een enorm respect in de Italiaanse samenleving. Hoewel dat vandaag de dag misschien vanzelfsprekend lijkt, had het ook heel anders kunnen lopen. “In de jaren zeventig hadden we een combinatie van terrorisme en wijdverbreide studentenprotesten,” herinnert Stefano Stefanini zich, voormalig Italiaans ambassadeur bij de NAVO en adviseur van ex-president Giorgio Napolitano. “Dat is waar de Carabinieri hun vaardigheden in het beheersen van menigten leerden. De situatie was vaak gewelddadig, maar de Carabinieri reageerden met uiterste voorzichtigheid.”
Die periode, die vaak wordt aangeduid als de Jaren van Lood, ging gepaard met een duizelingwekkende menselijke tol, met meer dan 400 doden, volgens de meeste schattingen. De meerderheid bestond uit burgers, maar er werden ook ambtenaren gedood, evenals militaire officieren en meer dan een dozijn carabinieri. Maar als ze toen een meer confronterende Amerikaanse politietactiek hadden toegepast, zouden er waarschijnlijk veel meer levens verloren zijn gegaan.
In staat tot geweld, maar het zelden gebruikend, zou een veelbelovend model kunnen zijn voor politiekorpsen overal – en het is er een die de Amerikaanse politiekorpsen zouden moeten bestuderen. De Carabinieri onderwijzen hun model aan het NAVO centrum voor Stability Policing in de Italiaanse stad Vicenza. Er zijn duidelijk verschillen tussen de rechtssystemen in de Verenigde Staten en Italië; het Amerikaanse systeem is federaal met lokale politiemachten, terwijl de Italiaanse regering meer gecentraliseerd is. De Carabinieri zijn een nationaal korps, waar officieren om de paar jaar van functie veranderen, zoals overal bij de strijdkrachten.
Mennitti, het hoofd externe betrekkingen van de Carabinieri, bijvoorbeeld, is overgeplaatst naar het hoofdkwartier nadat hij het bevel had gevoerd over het korps in de regio Trentino. Hij vertelde me dat de regelmatige overplaatsingen van de ene naar de andere taak bij de officieren een cultuur van voortdurend leren heeft doen ontstaan. Dat leren omvat ook buitenlandse uitzendingen: De Carabinieri zijn veelgevraagd als opleiders van politiemachten in Irak, Afghanistan en andere landen.
In de Verenigde Staten zijn de CIA en de FBI natuurlijk nationale eenheden, maar die zijn belast met inlichtingen en onderzoek, niet met patrouilleren en buurtpolitie. Zelfs als het grondwettelijk geregeld zou kunnen worden, zouden maar weinig Amerikanen willen dat de FBI een federaal bestuurde politiemacht wordt. Wat moet worden opgelost is de verslechtering van het vertrouwen tussen de politie en delen van de gemeenschap.
Niet alle Amerikaanse politiemensen zijn confronterend en gewelddadig. Velen verrichten fenomenaal speurwerk gebaseerd op speurwerk en instinct, niet op het gebruik van wapens, en anderen blinken uit in gemeenschapsrelaties. En alle Amerikaanse agenten hebben te maken met een niveau van civiel wapengebruik dat ver boven het Europese niveau ligt. Maar zoals de gebeurtenissen van de afgelopen weken duidelijk maken, hebben militarisering en excessief gebruik van geweld het Amerikaanse politiewerk vergiftigd.
Als de Carabinieri maffiakoningenleiders kunnen aanhouden zonder zwaar geschut, moet het voor Amerikaanse politieagenten mogelijk zijn om doorsnee overtreders aan te houden zonder ze te doden en zonder gebruik te maken van kogels, helikopters en pantservoertuigen. Hoe disfunctioneel het vaak ook is, er zijn een paar dingen die Italië de Verenigde Staten kan leren. Krachtig politiewerk zonder gebruik van geweld is daar zeker één van.